ایمنی تاورکرین

ایمنی تاورکرین (ASME B30.3) از آن جهت بسیار مورد تاکید است که ایمنی سایر افراد و تجهیزات حاضر در پروژه نیز تا حد زیادی به آن وابسته است. کلیه موارد ایمنی تاورکرین در چند بخش مجزا دسته‌بندی شده و در مقاله حاضر به آن خواهیم پرداخت.

علاوه بر بازرسی تاورکرین قبل از راه ‌اندازی اولیه، در صورتی که هرگونه تغییری در ساختار جرثقیل ضروری باشد، بازرسی فنی نیز باید تکرار شود. بازرسی‏ تاورکرین و صدور گواهینامه سلامت تاورکرین نیز باید به صورت دوره‌‏ای انجام پذیرند. هدف از این راهنما یادآوری توصیه‌ها و نکات ایمنی برای کاربران و بازرسان تاورکرین‏‌ها است. به کمک این اطلاعات، تشخیص تاورکرین ایمن و نا‏ایمن برای هر یک از کاربران به سادگی مهیا خواهد شد.

علاوه بر آن، این راهنما ضوابط الزامی که در طی هر دوره بازرسی فنی مورد توجه قرار می‏‌گیرد را گوشزد می کند. نهایتاً می‏‌تواند به عنوان دفترچه توصیه‏‌های ایمنی سازندگان تاورکرین در جهت افزایش ضریب ایمنی عملیات باربرداری مورد استفاده قرار گیرد.

ایمنی تاورکرین اساساً به میزان رعایت الزامات ایمنی توسط شرکت‌های سازنده و بهره‏ بردار بستگی دارد. این الزامات به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:

1. الزامات ایمنی سازندگان
2. الزامات ایمنی شرکت‌های بهره‏ بردار
3. الزامات ایمنی سازندگان اروپایی

کلیه سازندگان موظفند کلیه امور طراحی و ساخت را بر بخشنامه‏‌های ۲۰۰۶/۴۲/EC ، ۲۰۰۴/۱۰۸/EC، ۲۰۰۰/۱۴/EC، ۲۰۰۶/۹۵/E منطبق سازند. کلیه سازندگان در اروپا بایستی در طراحی، ساخت و راه‏ اندازی تاورکرین معیارهای مناسب را براساس بخشنامه‏‌های فوق‌الذکر در نظر گرفته و از انطباق آن معیارها با اصول ایمنی و الزامات بهداشت محیط کار اطمینان حاصل نمایند.

بیانیه انطباق EC یکی از مدارک الزامی صادره توسط سازندگان است، همچنین سازندگان ملزم شده‌‏اند تا اطلاعات ذیل را به خریدار ارائه نمایند:

• کتابچه‌‏های دستورالعمل شامل مشخصات تاور، اطلاعات فنی، راهنمای مونتاژ و دمونتاژ، دستورالعمل استفاده، تعمیرات و نگهداری و حمل و نقل
•  بیانیه انطباق EC
• هشدار در خصوص خطرات موجود
• کتابچه ثبت عملکرد روزانه سیستم (logbook) و توصیه سازنده در خصوص بازرسی تاورکرین و دریافت گواهی سلامت دوره‌ای

کلیه مقرارت‏ مربوط به شرکت‏‌های بهره ‏بردار از جمله ملاحظات ایمنی استفاده از تجهیزات در محیط کار در این الزامات لحاظ شده است. بر این اساس شرکت بهره‏‌بردار موظف است که:

• مطابق با دستورالعمل کاربری تاورکرین آن را مورد استفاده قرار دهد.
• قطعات یدکی اصلی برای دستگاه استفاده نماید.
• امکانات آموزش اعضای تیم کاربری تاورکرین و دریافت گواهینامه اپراتوری تاورکرین را طوری فراهم نماید تا بتوان از استفاده صحیح آنان از تاورکرین اطمینان حاصل نمود.

کلیه سازندگان اروپایی تاورکرین در کمیسیون CECE و FEM گرد هم آمده‌‏اند و متعهد شده‌‏اند که:

1. اطلاعات موجود در کتابچه راهنمای کاربر را به روز نگه دارند.
2. در زمینه آموزش اپراتورها، نصاب‌ها و تکنیسین‏‌ها اقدام نمایند. این آموزش‌ها شامل بخش‌های تئوری و عملی در زمینه جزئیات بررسی ایمنی تاورکرین، برپایی و برچیدن و آموزش بالا رفتن از تاورکرین هستند.
3. خدمات مهندسی نرم افزار با کیفیت بالا را تضمین نمایند.
4. قطعات اصلی برای تاورکرین‏‌ها تأمین نمایند. این قطعات باید بر طبق مشخصات محیطی محل نصب تاور محاسبه و تأمین گردند.

توصیه اکید سازندگان به استفاده‌کنندگان نهایی از تاورکرین‏‌ها نگهداری کلیه اسناد و مدارک تاورکرین است. این مدارک شامل مستندات تعمیر، نگهداری و بازرسی‏ تاورکرین مورد استفاده است. استفاده‌کنندگان از تاورکرین موظف هستند که گواهی سلامت تاور کرین صادره توسط بازرسان متخصص و با صلاحیت از مراجع ذیصلاح را به روز نگه‌دارند. با رعایت کلیه موارد یاد شده در طول زمان استفاده از تاورکرین، شرکت بهره‏‌بردار می‏‌تواند علاوه بر افزایش اعتبار و قابلیت اعتماد تاورکرین خود، عملکرد ایمن و عاری از حادثه آن را در محیط کار تضمین نماید.

• تحت شرایط استاتیک، وزن بار متصل به جرثقیل طبق جدول بار باید صورت پذیرد و نباید از ۶۷ درصد میزان بار واژگونی فراتر رود.
• در شرایط وزش باد، وزن بار متصل به جرثقیل ، طبق جدول بار، نباید از ۷۷درصد میزان بار واژگونی فراتر رود. و در زمان وزش باد شدید نباید از جرثقیل برجی (تاور کرین) استفاده شود.
• پایداری این جرثقیل ها بستگی به طول بازوی جلویی ( بوم )، طول بازوی متعادل کننده ( بوم کمکی ) یا ترکیبی از هر دو، استقرار وزنه های تعادلی و ارتفاع تاور کرین دارد و جدول بار این گونه جرثقیل ها طبق موارد ذکر شده توسط سازنده تنظیم می شود.- نیروهای ناشی از سرعت و جهت باد وارد بر جرثقیل برجی تاور کرین ، بر پایداری جرثقیل تأثیر فراوانی دارند.
• در صورت حرکت جرثقیل با بار، تأثیر نیروهای وارده بر دستگاه باید در تعیین میزان بار مجاز در نظر گرفته شود .
• آغاز واژگونی جرثقیل هنگامی است که جمع جبری نیروهای واژگونی با جمع جبری نیروهای پایداری دستگاه مساوی می شوند.

الزامات تعیین پایداری عقب تاورکرین عبارتند از:

1. طول بازوی جلویی ( بوم ) در حداقل ممکن بکار رود.
2. کالسکه Trolley روی بازوی جلویی در حداقل شعاع کاری قرار داشته باشند.
3. جرثقیل بدون بار باشد.
4. جرثقیل در حالت تراز قرار داشته باشد.

• جدول بار این گونه جرثقیل ها باید خوانا، با دوام و واضح بوده و در دسترس راننده در داخل کابین جرثقیل برجی – تاور کرین قرار داشته باشد.
• جدول بار جرثقیل مختص به همان جرثقیل است و جداول بار دستگاه ها را نمیتوان جابجا نمود.

• در صورتی که جرثقیل تعمیر شده و یا اصلاحاتی روی آن انجام گرفته تنها توسط سازنده جرثقیل یا اشخاص مجاز تست و و بازرسی شود.
• کلیه مدارک ،اسناد تعمیرات، نگهداری و بازرسی از دستگاهها باید مستندسازی شود و مستندات آن نگهداری شود.
• پرسنل تعمیر و نگهداری و راننده ی جرثقیل برای جابه جایی ابزار دستی هنگام بالا یا پایین از دستگاه باید از کوله پشتی های مخصوص استفاده نمایند. لازم به ذکر است برای بالابردن ابزارآلات و بارها سنگین تر از حداکثر بارمجاز، برای جابه جایی دستی ( با کمک طناب و قرقره ) ۲۵ کیلوگرم است.

• موقعیت و نصب صحیح وسایل نشان دهنده، اهمیت زیادی در ایمنی این نوع جرثقیل ها دارد و باید در دید اپراتور و ریگر قرار داشته باشد.
• موقعیت، نصب و تنظیم صحیح شیرهای ایمنی فشار باد یا هیدرولیک نقش مهمی در ایمنی دستگاه بازس میکند.
• مکانیزم بالابر بار در این نوع جرثقیل ها باید به کلاچ موتور مجهز باشد.
• جرثقیل های با موتور الکتریکی باید سیستم های کنترل کننده ی سرعت داشته باشند.
• قلاب این گونه ها جرثقیل ها باید دارای ضامن ایمنی باشد.
• زمانی که قلاب در پایین ترین وضع ممکن قرار دارد، باید حداقل سه دور کامل سیم بکسل در درام بالابر باقی بماند.
• پس از نصب جرثقیل و هنگام عملیات باربرداری توسط دستگاه،ناظر عملیات از نواحی قابل دسترس جرثقیل نسبت به وجود  مواد اضافه رها شده در روی سکوهای کاری بازدید به عمل آورده و در صورت وجود آنها را خارج می کند تا خطر سقوط به پایین ایجاد نکند.
• محل اتصال جرثقیل برجی به زمین (پایه) برای جلوگیری از ورود افراد متفرقه باید توسط نرده های چوبی یا فلزی تا ارتفاع دو متر حفاظ گذاری شود. نرده های حفاظتی باید قفل داشته باشند و کلید آن در دست اپراتور و ناظر عملیات باشد. علائم هشدار دهنده و ایمنی مانند خطر سقوط اشیاء باید در محل نصب شود.

• انتهای سیم بکسل درام طبق توصیه ی سازنده باید بوسیله بست به درام وصل شود.
• لبه ی درام جمع کننده ی سیم بکسل باید از آخرین دور سیم بکسلی که به دور آن پیچیده شده ۱۳ میلی متر بالاتر قرار داشته باشد.
• قطر درام از ۱۸ برابر قطر اسمی سیم بکسلی که به دور آن پیچیده شده نباید کمتر باشد.
• برای کنترل درام، نشانگرهای چرخش آن باید در دسترس راننده باشد.
• در اتاق راننده باید تجهیزاتی برای متوقف کردن چرخش درام هنگام بالا یا پایین آوردن بار موجود باشد.
• شیارهای قرقره ی بالابر باید از سطح آسیب دیده عاری باشد تا باعث صدمه به سیم بکسل نشود.
• شعاع مقطعی انتهای شیار قرقره به گونه ای طراحی شده است که سیم بکسل به راحتی و بدون درگیری از آن عبور کند.
• برای جلوگیری از آسیب دیدگی سیم بکسل، پیچیدن سیم بکسل باید بدون شل شدگی و در خطی مستقیم از قرقره ی مربوطه به درام بالابر انجام شود. استفاد از پیچنده موتوری برای انجام کار توصیه می شود (روش دستی به دلیل احتمال پیچیده شدن نامنظم،ناایمن است).

• انواع ترمزهای موتوری، ترمزهایی با جریان گردابی، مکانیکی، پنوماتیکی یا هیدرولیکی به منظور کنترل سرعت بار در نظر گرفته شده است.
• ترمز های خودکار نیز در مواقعی که ترمزهای موتوری عمل نکند برای کنترل سرعت بار در این جرثقیل ها در نظر گرفته شده اند.
• برای کنترل بار، زمانی که سایر ترمزها از کار افتاده باشند، علاوه بر ترمزهای ذکر شده، ترمزهای دستی نیز وجود دارد.

• نواحی قابل دسترسی در جرثقیل های برجی باید تمیز و عاری از روغن، گریس و هرگونه مواد ضایعاتی نگه داشته شود تا خطر سرخوردن و افتادن ایجاد نکند.همچنین کابین جرثقیل باید عاری از مواد قابل اشتعال نگه داشته شود.
• نردبان های دسترسی به جرثقیل برجی باید طبق استاندارد و توصیه سازنده بوده و فاصله عمودی بین دو پاگرد پشت سرهم بیش از ۶ متر نباشد.
• طول طناب کمربند ایمنی (برای بالا رفتن از نردبان) تا محل اتصال به طناب مهار عمودی، حداکثر ۳۰ سانتیمتر است .
• در موقع بروز هر گونه حادثه باید هماهنگی های لازم با تیم امداد و نجات انجام شود. مانورهای مختلف امداد به طور پیوسته انجام پذیرد و افراد کاملا با شرایط اضطراری آشنا شده و تجهیزات لازم در اختیار نفرات قرار گیرد.
• سطوح فلزی (راه پله ، نردبان و …) آجدار و ضدلغزش باشند.
• نصب نورافکن، روشنایی و علامت های دید در شب در جرثقیل برجی باید به گونه ای باشد که نیروهای دینامیک و نیروهای ناشی از باد باعث افتادن آنها نشده و کابل های برق آن نیز به گونه ای قرار بگیرد که آسیب نبیند. ضمنا خطر افتادن و برق گرفتگی نیز ایجاد نکند. نورافکن های نصب شده در این جرثقیل ها در محدوده ۴۰۰ الی ۶۰۰ وات می باشد.
• تمام قسمت های گردنده و دوار مانند شفت ها و … باید برای جلوگیری از خطر گیرکردن اندام  و اعضا به خوبی پوشانده شوند.

• میدان دید راننده باید کاملا وسیع بوده و راننده بتواند به وضوح منطقه ی عملیات را در دیدرس داشته باشد.
• راننده باید از سلامتی کامل جسمانی و روانی برخوردار بوده و ضمنا از کار در ارتفاع نترسد.
• از قرار دادن موانع و اشیا در میدان دید راننده تا حد ممکن خودداری شود.
• داخل کابین راننده حتما یک عدد کپسول آتش نشانی شارژ شده و کیف کمک های اولیه موجود باشد.
• سطح تماس کنترل های پایی نباید لغزنده باشد تا اپراتور به راحتی بتواند حرکت بار را مهار کند.

همه انواع جرثقیل طبق استاندارد ASME و بر اساس دستورالعمل ایمنی وزارت کار بایستی هر ۶ ماه یک‌بار بازرسی شده و گواهینامه سلامت جرثقیل را دریافت نمایند. شرکت بازرسی آستا تمامی مدارک و مجوزهای مورد نیاز را از مراجع ذیصلاح (سازمان استاندارد، مرکز تایید صلاحیت شرکت‌های بازرسی و وزارت کار) دریافت نموده است. ما با پرسنل متخصص خود در سراسر ایران، آمادگی خود را برای انجام امور بازرسی جرثقیل اعلام می‌داریم.

برای دریافت مشاوره در خصوص بازرسی انواع جرثقیل و تجهیزات بالابری، صدور گواهینامه سلامت و دوره‌های بازرسی جرثقیل با کارشناسان شرکت بازرسی آستا تماس بگیرید.