بازرسی قبل از حمل
در مبادلات تجاری بین‌المللی، یکی از بزرگترین چالش‌های واردکنندگان اطمینان از مطابقت کیفیت کالاهای ارسالی با شرایط مندرج در قرارداد فروش است.در سال‌های اخیر، شاهد افزایش تعداد خریدارانی بوده‌ایم که برای اطمینان از کیفیت محصول، بازرسی قبل از حمل را انجام میدهند. بازرسی قبل از ارسال یک ابزار امنیتی موثر است که از سوی شرکت های واردکننده درخواست میشود، تا بررسی کنند که آیا کالای ارسالی با مشخصات خریدار مطابقت دارد یا خیر. بازرسی کالا قبل از حمل، تولیدکنندگان را مجبور میکند تا مسئولیت بیشتری برای اطمینان از کیفیت محصول و مطابقت با قوانین و مقررات بین‌المللی بر عهده بگیرند.به بازرسی پیش از حمل به انگلیسی PRESHIPMENT INSPECTION) PSI )می‌گویند.
اتاق بازرگانی بین المللی ICC نیز در بند ب ـ ۹ شرایط اینکوترمز، بازرسی پیش از حمل یا PSI را در تعریفی که به GATT ارائه نموده چنین بیان کرده است:
فعالیت‌های بازرسی پیش از حمل شامل تمامی اقداماتی است که کمیت، کیفیت، قیمت از جهت نرخ ارز و شرایط مالی و یا طبقه‌بندی گمرکی کالایی که به قلمرو کشور استفاده کننده صادر میشود را بررسی میکند، مشروط بر این که اقدامات گمرکی کشوری که کالا از آنجا صادر شده صورت گرفته باشد. باید توجه داشت بازرسی یکی از حلقه های زنجیره تجارت بین المللی می‌باشد .
مشکلات مشترکی که خریداران خارجی در صورت عدم انجام بازرسی پیش از حمل با آنها مواجه می شوند عبارتند از:
- محصولات ناکارآمد – این مطمئناً برای محصولات الکترونیکی که اغلب پس از یک بار استفاده ساده از کار می‌افتند صادق است.
- صدمات یا خراش های قابل مشاهده روی محصول – این امر به ویژه در مورد تولید کنندگان و تامین کنندگان بی دقتی که فقط به دنبال فروش هستند و نه یک رابطه تجاری طولانی مدت صادق است.
- مشخصات اشتباه – آیا محصول شما از پنبه ساخته شده است یا فقط ۵۰% پنبه و ۵۰% پشم است؟ آیا مخلوط کن با سرعت ۲۰۰۰۰ دور در دقیقه (RPM) می چرخد یا در واقع فقط ۱۵۰۰۰ دور در دقیقه می چرخد.
- برچسب‌های گمشده – آیا تامین‌کننده به خاطر داشته است که برچسب مبدأ را اعمال کند. این ممکن است مهم به نظر نرسد، اما هنگام واردات به مکان هایی مانند ایالات متحده یا کانادا بسیار مهم است و می تواند منجر به جریمه های سنگین در گمرک یا حتی مصادره محصولات در بندر شود.
ضرورت بازرسی کالا پیش از حمل
بازرسی قبل از حمل نه تنها مهم است بلکه حیاتی است. هزینه و تلاش برای بکارگیری یک شرکت بازرسی بسیار ضروری است، چرا که صحبت از سرمایه و زمان شماست.
- یافتن انواع عیوب و اینکه چند درصد از محصولات دارای نقص هستند.
- بررسی کیفیت محصولات، اینکه آیا آنها الزامات استاندارد را دارا هستند.
- آگاهی از اینکه آیا حمل و نقل، بسته بندی و برچسب گذاری صحیح است یا خیر.
- آیا عملکرد محصول درست است.
- جهت صرفه جویی در زمان و هزینه، با جلوگیری از تلفات و تاخیرهای ناشی از محصولات بی کیفیت – مشکل دار.
- برای کاهش ضایعات و خطرات، استفاده از یک شرکت (بازرسی پیش از ارسال ) PSI معتبر و قابل اعتماد ممکن است راه حلی برای شما باشد تا با سفارش خود ریسک نکنید. یک بازرس می تواند اطمینان حاصل کند که محصولاتی که برای آنها هزینه می کنید مطابق با مشخصات شما هستند.
به دلایل ذکر شده در بالا، عجیب نیست که خریداران بازرسی قبل از حمل و نقل را انجام دهند.
بازرسی کمی پیش از حمل کالا (PSI)
اسناد مربوطه جهت بازرسی پیش از حمل کالا (PSI) در کشور مبدا :
- برگه ثبت سفارش کالا (Registration)
- پیش فاکتور کالا (پروفرما Proforma)
- فاکتور کالا (اینوویس Invoice)
- لیست عدل بندی کالا (پکینگ لیست PL Packing List)
- بارنامه (BL Bill of loading)
- قبض انبار (Ware house)
- گواهی مبدا (Certificate of origin)
بازرسی کیفی پیش از حمل کالا (PSI)
کالای مورد نظر قبل از اینکه به سمت کشور مقصد حمل شود، توسط بازرس شرکت بازرسی در محل مورد نظر، نمونه برداری شده، پلمپ (مهر و موم) می شود. مشخصات نمونه پلمپ شده، مطابق با دستورالعمل نمونه برداری بر روی آن درج می گردد. سپس همان نمونه به آزمایشگاه کارخانه تولید کننده یا فروشنده منتقل می شود. در صورت عدم وجود آزمایشگاه، بازرس با هماهنگ کردن آزمایشگاهی که بتواند تست های مربوط به نمونه مورد نظر را انجام دهد، نمونه پلمپ شده را به آزمایشگاه ارسال میکند و برگه تحویل نمونه را از آزمایشگاه دریافت میکند. سپس آزمایشگاه، کالای مورد نظر را مطابق با استانداردهای آن تست کرده و نتایج تست را به بازرس تحویل میدهد. در بازرسی کیفی کالا (COI) قبل از حمل (PSI)، بازرس، نتایج تست (Test Reports) و گزارش بازرسی (Inspection Report) را برای شرکت بازرسی ارسال می کند. در نتیجه شرکت بازرسی موظف است تمامی نتایج تست ها و گزارش بازرسی و اسناد حمل را بررسی کند.
مدارک مورد نیاز جهت بازرسی کیفیت و استاندارد کالا پیش از حمل (PSI) :
- برگه ثبت سفارش کالا (Registration)
- پیش فاکتور کالا (پروفرما Proforma)
- فاکتور کالا (اینوویس Invoice)
- لیست عدل بندی (پکینگ لیست PL Packing List)
- بارنامه (BL Bill of loading)
- قبض انبار (Ware house)
- گواهی مبدا (Certificate of origin)
تایید ارزش پروفرما و اصالت فروشنده
بازرسی تعیین قیمت که Price Verification نامیده میشود برای بررسی، ارزیابی و تعیین قیمت واقعی کالای مورد نظر که پروفرمای آن از طرف فروشنده صادر شده است به کار می رود، شرکت بازرسی موظف است با بررسی نرخ اعلام شده توسط فروشنده برای کالای مورد نظر و مقایسه ی آن با نرخ های جهانی اقدامات لازم را انجام دهد. در بازرسی اصالت فروشنده، هویت و اصالت فروشنده مورد بررسی قرار می گیرد و هر کدام از این بازرسی ها به دستور بانک و یا موسسه تامین کننده مالی صورت می پذیرد. در هر مورد از این بازرسی ها، طبق توافق طرفین (شرکت بازرسی و خریدار)، یک بازرسی قبل از حمل (PSI) میتواند انجام شود. به این منظور که بازرس شرکت بازرسی به عنوان نماینده این شرکت در محل حضور میابد که از صدور پیش فاکتور اشتباه و غیرموجه توسط فروشنده جلوگیری کند همچنین یک پیش فاکتور رسمی از فروشنده دریافت کند و از محل و اصالت فروشنده به صورت دقیق بازرسی به عمل آورد.
اسناد و مدارک مورد نیاز جهت بررسی ارزش پروفرما و اصالت فروشنده پیش از حمل (PSI) شامل موارد زیر است:
- نامه ی مهر و موم شده از طرف بانک مورد نظر به شرکت بازرسی
- برگه ثبت سفارش کالا
- پیش فاکتور ( پروفرما Proforma)
- پکینگ لیست (Packing list
بازرسی نشانه گذاری و برچسب گذاری کالا ( گواهی بسته بندی یا packing list)
نشانه گذاری (Marketing) کالا شامل اطلاعاتی نظیر بارکد و قیمت و … می باشد که روی بسته بندی تمام کالاها قرار گرفته می شود. اما برچسب گذاری (Labeling) کالا شامل مشخصاتی از کالا است که طبق استانداردهای تعریف شده برای همان دسته بندی و گروه کالا در نظر گرفته می شود، که روی بسته بندی کالا قرار گرفته می شود. در صورت فقدان نشانه گذاری (Marketing) و برچسب گذاری (Labeling) بر روی کالا، بازرس از طرف شرکت بازرسی به نشانه گذاری و برچسب گذاری می پردازد. بازرسی نشانه گذاری و برچسب گذاری کالا می تواند پیش از حمل در کشور مبدا انجام شود. اهمیت این دو در بازرسی کالا، به جهت اطمینان از سلامت کالا و استانداردهای لازم برای مصرف آن می باشد.
لیست بندی (packing list) یک لیست بسته بندی محتویات هر بسته (جعبه، پالت ها و غیره) را مشخص می کند. این شامل وزن ، اندازه گیری ها و لیست های دقیق کالاها در هر بسته است. لیست بسته بندی باید در کارتن یا بسته بندی موجود باشد .این سند توسط حمل و نقل برای تعیین وزن و هزینه حمل و نقل استفاده می شود. همچنین توسط مقامات گمرکی برای بررسی محتویات یک بسته یا کارتن خاص استفاده می شود.
بازرسی و پلمپ کانتینر و سایر وسایل حمل و نقل
بازرسی کانتینر و سایر وسایل حمل و نقل که برای انتقال کالای مورد نظر به محل حمل استفاده می شود، توسط بازرس شرکت بازرسی انجام شده و در صورت وجود مشکل، مانع استفاده از آن می شود. در صورت وجود عیب در اینگونه وسایل نقلیه ی حمل کالا، ریسک بزرگی در حمل کالا وجود دارد که ممکن است آسیب پذیری کالا را در حمل بالا برده و خسارت های سنگینی را ایجاد کند. بنابراین جهت پیشگیری از ایجاد اینگونه مشکلات و آسیب دیدگی های کالا در مسیر حمل و انتقال آن به مقصد مورد نظر، بازرس از طرف شرکت بازرسی به بازرسی کانتینر و وسایل حمل و نقل می پردازد. پس از بازرسی کانتینر و وسایل حمل و نقل پیش از حمل کالا، بازرس به پلمپ درب کانتینر می پردازد و آن را مهر و موم کرده، در نتیجه نشان و برچسب شرکت بازرسی روی درب آن قرار میگیرد.
بازرسی نحوه بارگیری و تخلیه کالا
بازرسی کانتینر و سایر وسایل حمل و نقل که برای انتقال کالای مورد نظر به محل حمل استفاده می شود، توسط بازرس شرکت بازرسی انجام شده و در صورت وجود مشکل، مانع استفاده از آن می شود. در صورت وجود عیب در اینگونه وسایل نقلیه ی حمل کالا، ریسک بزرگی در حمل کالا وجود دارد که ممکن است آسیب پذیری کالا را در حمل بالا برده و خسارت های سنگینی را ایجاد کند. بنابراین جهت پیشگیری از ایجاد اینگونه مشکلات و آسیب دیدگی های کالا در مسیر حمل و انتقال آن به مقصد مورد نظر، بازرس از طرف شرکت بازرسی به بازرسی کانتینر و وسایل حمل و نقل می پردازد. پس از بازرسی کانتینر و وسایل حمل و نقل پیش از حمل کالا، بازرس به پلمپ درب کانتینر می پردازد و آن را مهر و موم کرده، در نتیجه نشان و برچسب شرکت بازرسی روی درب آن قرار میگیرد.
نمونه گیری کالا
نمونه برداری یا به اصطلاح نمونه گیری از کالا برای کالاهایی که شامل استاندارد اجباری هستند توسط بازرس انجام می شود. نمونه برداری از کالا به معنی برداشت بخشی از کالا در هنگام تولید، نگهداری، پیش از حمل (PSI) و پس از حمل کالا، در تمام گمرکات، در انبار فروشنده و یا کارخانه تولیدکننده با هدف تست و آزمایش روی کالا می باشد. بازرس و شخص نمونه بردار بر اساس نوع کالا نمونه گیری کرده و اقدام به پلمپ و مهر و موم کردن نمونه می کند. پلمپ کردن نمونه مورد نظر از کالا باید به گونه ای انجام شود که از هر نوع دسترسی غیر مجاز به نمونه جلوگیری شود. برای مهر و موم کردن نمونه، علامت استاندارد و کد سر منگنه روی بسته قرار گرفته می شود. همچنین اطلاعاتی نظیر نام کالا، مشخصات فروشنده و خریدار کالا، مشخصات شرکت بازرسی، آزمایشگاه مورد نظر و …. بر روی بسته بندی نهایی نمونه قرار می گیرد. تمامی اقدامات جهت نمونه گیری از کالا می تواند جهت بازرسی کیفی پیش از حمل کالا (PSI) در کشور مبدا انجام شود.
ارسال نمونه به آزمایشگاه در مبدا
شرکت بازرسی منتخب پس از نمونه گیری از کالای مورد نظر و پلمپ آن اقدام به ارسال نمونه کالا به آزمایشگاه تایید شده توسط سازمان ملی استاندارد ایران می کند. این در صورتی است که کارخانه ی تولیدکننده کالا خود دارای آزمایشگاه باشد تا امکان تست ها و آزمایشات لازم بر روی نمونه کالا وجود داشته باشد. اما در صورت فقدان آزمایشگاه در کارخانه تولیدکننده، بازرس نمونه مورد نظر را به آزمایشگاهی ارسال می کند که دارای اسکوپ های کالایی مربوطه و تجهیزات آزمایشگاهی کالیبره مطابق با استانداردهای مربوطه نمونه مورد نظر باشد. برای برخی از کالاها مانند لاستیک، مواد غذایی و یا تست های طولانی مدت باطری و لامپ، آزمایشگاهی مورد تایید است که اکرودیته باشد یعنی دارای گواهی ۱۷۰۲۵ ISO باشد. در این صورت بازرس میتواند در روند آزمون های نمونه مورد نظر در آزمایشگاه حضور نداشته باشد ولی در غیر این صورت حضور بازرس اجباری می باشد. تاریخ گواهی ۱۷۰۲۵ آزمایشگاه باید ۳ ماه تا تاریخ انقضای آن مهلت داشته باشد تا مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران و شرکت بازرسی قرار بگیرد. به طور کلی پس از انجام آزمون ها، تست ها و آزمایشات لازم روی نمونه ی کالای مورد نظر، آزمایشگاه، نتایج تست را به صورت کتبی به بازرس مربوطه می دهد. در نهایت برگه ی نتایج آزمون (Test Reports) که از طرف آزمایشگاه صادر میگردد توسط بازرس شرکت بازرسی در مبدا مهر و امضا می شود. در صورت انطباق کامل نتایج تست ها با استانداردهای لازم، گواهی کیفی و استاندارد در مبدا صادر می شود.
مشکلات رایج مبادلات تجاری خارجی
بازرسی به خودی خود کافی نیست و باید اقدامات احتیاطی بیشتری برای حذف عوامل خطر انجام شود. در زیر پنج مشکل عمده را که ممکن است هنگام انتخاب بازرس و برنامه ریزی برنامه بازرسی شما ایجاد شود، فهرست کرده ایم.
- تضاد منافع: خریداران بی تجربه معمولاً از فورواردر آنها می خواهند که بازرسی را برای آنها انجام دهد. این عمدتا برای راحتی است. مشکل این رویکرد این است که یک فورواردر بیشتر سود خود را از حمل و نقل محصولات به دست می آورد، نه از بازرسی. بنابراین فورواردر مایل است بازرسی شما را انجام دهد تا مطمئن شود که حمل و نقل را لغو نمی کنید.
- اطمینان حاصل کنید که با یک بازرس شخص ثالث مستقل کار می کنید تا بازرسی قبل از حمل و نقل شما بی طرفانه انجام شود.
- فساد اداری: برخی از خریداران هنگام انتخاب شرکت بازرسی فقط قیمت را در نظر می گیرند. این رویکرد خطرناک است . در برخی موارد، تامین‌کننده ممکن است پیشنهاد کند تا هزینه‌های بازرس را پوشش دهد. در شدیدترین موارد، تامین کننده ممکن است سفر، سرگرمی، اقامت و انواع دیگر “هدایا” را ارائه دهد. این رفتار ویژه می تواند نتیجه بازرسی را مغرضانه کند. یک بازرس فاسد هدایا را می پذیرد تا هزینه های خود را تامین کند و سبک زندگی خوبی داشته باشد.
- یک طرح بازرسی با تعریف ضعیف: به عنوان یک خریدار باید بتوانید به بازرسان خود بگویید که به طور خاص به دنبال چه چیزی باشند. بسیاری از خریداران بدون اطلاع از حقوق خود از دستورالعمل های شرکت بازرسی پیروی می کنند. شرکت های بازرسی ضعیف مشتریان خود را در مورد حقوق خود آگاه نمی کنند. شما حق دارید به تامین کننده خود بگویید که به دنبال جزئیات باشد. قبل از سفارش بازرسی باید یک مرور کلی از مشکلات بالقوه کیفیتی که ممکن است ایجاد شود داشته باشید.
مثلا اگر در خرید محصولات از خارج از کشور بی تجربه هستید، می توانید محصول خود را در آمازون جستجو کنید. به نظرات منفی ارائه شده برای محصولات مشابه نگاهی بیندازید و آنها را مقایسه کنید. بر این اساس شما باید بتوانید یک دید کلی از مشکلات کیفیت بالقوه ای که ممکن است ایجاد شود را دریافت کنید. - پرداخت کامل به تامین کننده قبل از بازرسی (بسته به نوع روش پرداخت انتخابی): به طور معمول، تامین کننده از شما می خواهد که ۳۰٪ پیش پرداخت و ۷۰٪ پس از تولید بپردازید. بنابراین باید بازرسی را قبل از پرداخت باقی مانده ۷۰ درصد انجام دهید. نکته اصلی انجام یک بازرسی قبل از حمل و نقل این است که قبل از کنترل کیفیت محصول، از پرداخت به تامین کننده خودداری کنید. وقتی پرداخت را انجام دادید معمولاً خیلی دیر است. اگر بدانند در کشور دیگری زندگی می کنید، تعداد بسیار کمی از تامین کنندگان به طور رایگان به شما بازپرداخت می کنند.
- بازرسی قبل از حمل ۱۰۰٪ از سرمایه شما محافظت می کند. در برخی موارد، ممکن است تامین کننده سازنده معتبری نباشد. مگر اینکه قبل از سفارش، بازدید و بررسی دقیق از کارخانه تامین کننده انجام داده باشید، که با توجه به دوری مسیر و هزینه های بالا برای خریدار امکان بررسی اولیه از تشکیلات و محصولات تامین کننده وجود نداشته باشد. در اینصورت ممکن است ۳۰٪ سپرده اولیه خود را از دست دهید. بازرسی قبل از حمل و نقل با هدف کنترل کیفیت محصول و انطباق با مقررات بین المللی و استانداردهای ایمنی انجام می شود.
روال بازرسی پیش از حمل
به طور خلاصه بازرسی پیش از حمل می تواند شامل بازرسی های زیر شود:
- بررسی مدارک خرید
- بررسی مدارک کنترل کیفی و بازرسی کالا (جهت انطباق محصول با استاندارد و سفارش)
- بازرسی ظاهری (چشمی) از کالا و اجزای آن (که می تواند شامل بازرسی رنگ نیز باشد.)
- بازرسی کمی
- بررسی پکینگ لیست (لیست بسته بندی)
- بازرسی بسته بندی کالا
- بازرسی حین بارگیری
- صدور گواهی ترخیص یا گواهی بازرسی
به هر حال بایستی توجه داشت که در بازرسی پیش از حمل بکار گیری بازرسان مجرب از اهمیت ویژه ای برخوردار است و بالطبع هزینه های بازرسی پیش از حمل نسبت به بازرسی حین ساخت بالاتر خواهد بود.
از آنجایی که کالاهای مذکور بصورت حین ساخت مورد بازرسی قرار نگرفته اند لذا بازرسی از کالا در یک مرحله (یا بازدید) بسیار حساس و دشوار خواهد بود. در بازرسی کالا مسلماً مهمترین وظیفه یک بازرس کنترل مدارک فنی ساخت و کنترل کیفیت کالا (انطباق محصول) خواهد بود چرا که بسیاری از مراحل ساخت و آزمونهای مرتبط کالا قبلاً انجام گرفته است و بازرس هم در آن زمان حضور نداشته است.
قبل از انجام بازرسی محصول و بررسی مدارک، بازرس بایستی کاملاً از نحوه بازرسی و شرایط تحویل کالا مطلع باشد. یعنی به الزامات قراردادی و درخواست مشتری کاملاً اشراف داشته باشد. این الزامات را می توان در قراردادهای فیمابین سازنده (تامین کننده) و مشتری یافت. معمولاً این الزامات جزء ضمایم قرارداد بصورت سفارش خرید (Purchase Order) یا درخواست مواد (Material Requisition) ، برنامه آزمون و بازرسی (Inspection and Test Plan: ITP) ، کتابچه مشخصات فنی (Specification) و غیره می باشند.
در حقیقت وظیفه بازرس این است که محصول را مطابق مدارک مذکور بازرسی نماید؛ بگونه ای دیگر محصول را مطابق با الزامات و خواسته های مشتری بررسی (Verify) کند و اطمینان حاصل نماید که محصول مورد سفارش کلیه الزامات مشتری را برآورده می سازد. لذا بازرسانی که قبل از کنترل این مدارک سراغ استاندارد مربوطه می روند کاملاً راه اشتباهی را برگزیده اند. چرا که الزامات مشتری نسبت به الزامات استاندارد ارجحیت و اولویت بالاتری دارد. البته معمولاً الزامات مشتری شامل یک سری الزامات استانداردی هم می شود. یعنی مشتری علاوه بر اینکه یک سری درخواست ها و نیازهای خود را اعلام می نماید در نهایت امر سازنده (تامین کننده) را به پیروی از الزامات استاندارد مربوط به ساخت محصول مورد سفارش الزام می نماید.
در بازرسی پیش از حمل بایستی توجه ویژه ای به برنامه ریزی بازرسی داشت. برنامه ریزی بازرسی در مدرک ITP گنجانده شده است و بازرس بایستی با توجه به این مدرک، بازرسی را برنامه ریزی و به اجرا بگذارد. ممکن است در ITP مرحله ای از ساخت یا آزمون های نهایی ساخت بعنوان ایستگاه بازرسی (Hold Station) از طرف خریدار فرض شده باشد. در این صورت نتایج آزمون یا بازرسی مربوطه با امضاء بازرس خریدار که شاهد آزمون بوده است بایستی مورد بررسی بازرس کالا (در مرحله پیش از حمل) قرار گیرد.
نکاتی در خصوص بازرسی قبل از حمل
- در صورت ذکر نشدن زمان و محل بازرسی در قرارداد بازرسی، بازرسی در مبدا انجام میگیرد که باید پیش از حمل، پیش از صدور بارنامه و پیش از تحویل کالا به متصدی حمل کالا باشد.
- نوع بازرسی و حدود و دامنه آن باید پیش از حمل کالا (PSI) به طور کامل و واضح در قرارداد بازرسی ذکر شود.
- حدود و دامنه بازرسی کالا باید بین خریدار و فروشنده مورد توافق قرار بگیرد.
- شرکت بازرسی باید در زمینه بازرسی پیش از حمل (PSI) نهایت دقت و مهارت لازم را بکار ببرد.
- خریدار باید حداقل ۴ روز کاری قبل از بازرسی پیش از حمل (PSI)، شرکت بازرسی را در جریان تغییرات احتمالی(کمیت،کیفیت، بسته بندی و علامت گذاری) قرار دهد.
- اقدام به تهیه مجوز توسط خریدار برای دسترسی به نمایندگان و بازرسان شرکت بازرسی
- در صورت ایجاد مشکل بین خریدار و شرکت بازرسی در زمینه بازرسی پیش از حمل (PSI)، ابتدا باید از طریق مکاتبه یا مذاکره، به رفع مشکل پرداخته شود.
- در صورت عدم رفع مشکل خریدار و شرکت بازرسی، باید طبق دستورالعمل رسیدگی به اختلافات به شماره ۱۵۰/۲۳۵/د به رفع مشکل پرداخته شود.
- خریدار یا نماینده او باید از ایمنی و امنیت شرایط کار بازرسی پیش از حمل (PSI) اطمینان پیدا کند.
- شرکت بازرسی مسئولیتی در مورد مفاد قرارداد خرید، اعتبار اسنادی و پروفرما ندارد.
- در بازرسی قبل از حمل (PSI) معمولا کالا به منزله نو تلقی می شود، اما اگر مستعمل باشد در پروفرما و گواهی بازرسی ذکر می شود و شرکت بازرسی حتما باید اسکوپ کالای مستعمل را از وزارتخانه مربوطه دریافت کند.
- نوع بسته بندی کالا، باید پیش از حمل کالا (PSI) بین خریدار و فروشنده یا تولیدکننده تعیین شده باشد و در مدارک خرید نیز ذکر شده باشد.
مزیت بازرسی پیش از حمل
بدیهی است به دلیل شرایط خاص هر بازرسی، ممکن است لازم باشد تغییرات کوچکی در روند بازرسی پیشنهادی داده شود. در این صورت بازرس با هماهنگی هماهنگ کننده (COORDINATOR) مربوطه می تواند آن را با شرایط محیط منطبق نماید. نکته قابل توجه آن که مساله بازرسی در کارخانجات فقط منحصر به بازرسی کالای موضوع اسناد خریدی که در مورد آن بازرسی بخصوص به بازرس ابلاغ می گردد، نیست. طرف های عمده تجارتی ایران در کشورهای مختلف کما بیش ثابت هستند. معمولاً کارخانجات خارجی بطور منظم به ایران جنس صادر می‌کنند. لذا بازرسان با تجربه در بایگانی خود برای هر کارخانه پرونده ای تشکیل میدهند. در آن پرونده وضعیت تولید، دقت کار، صداقت در تهیه و ارائه اسناد، تخصص مسئولین بازرسی، وضعیت آزمایشگاه ها، نحوه گرفتن نمونه، نحوه نگهداری نتایج و سایر نکات مهم در آن کارخانه را ثبت می کنند. اصولاً شرکت بازرسی بر اساس آن پروده و سابقه کاری با فروشنده، ارزیابی کلی در مورد هر کارخانه را پیش خود انجام می دهد. ممکن است برای سفارش های کوچک و یا برای همه نوبت های بازرسی در کارخانه، مسئولین مربوطه امکان چنین بازدیدی را فراهم ننمایند. ولی حداقل برای یک بار و در صورت تکرار بازرسی در آن کارخانه هر از چند بار، امکان این بازرسی را فراهم می‌نمایند. بازرس در طول بازدید کلی از کارخانه، خط تولید، دستگاه های کنترل کیفیت و نحوه عملکرد مسئولین مربوطه را مدنظر قرار میدهد.
بنابراین اگر سابقه طولانی در خرید و همکاری با شریک تجاری خارج از کشور خود دارید و اعتماد ما بین شما شکل گرفته است، بازرسی پس از حمل ممکن است گزینه مناسب تری از لحاظ زمان و هزینه باشد. در غیر این صورت، خدمات بازرسی پیش از حمل شرکت بازرسی آستا می تواند کمک شایانی در شکل دهی اعتماد دوجانبه و کاهش ریسک خریدار باشد. برای مطالعه بیشتر در خصوص مناسب ترین نقطه بازرسی کالا مقاله زیر را مطالعه نمایید.
قیمت و هزینه بازرسی پیش از حمل (PSI)
پرداخت هزینه بازرسی پیش از حمل (PSI) بر عهده خریدار می باشد که میتواند خود، یا فروشنده آن را پرداخت نماید.
پس از انجام عملیات بازرسی توسط شرکت بازرسی، در صورت صادر شدن یا نشدن گواهی بازرسی، باید هزینه بازرسی پرداخت شود.
در صورت اتمام کار، قبل از انجام کلیه موارد حدود و دامنه بازرسی یا درصورت افزایش دامنه و حدود بازرسی یا ایجاد مشکل در روند بازرسی که خارج از کنترل و مسئولیت شرکت بازرسی باشد، کارمزد بازرسی با توجه به انجام کار و خدمات اضافی قابل تعدیل است.
در صورت مغایرت نتایج بازرسی با قرارداد بازرسی، یا آماده نبودن فروشنده و خریدار در زمان مقرر، برای بازرسی مجدد و تست و آزمایش جدید باید هزینه را پرداخت کنند.
تعریف قرارداد بازرسی پیش از حمل (PSI)
قرارداد بازرسی (INSPECTION CONTRACT) سندی است که بین مشتری و شرکت بازرسی منعقد می شود که شامل اطلاعات زیر است:
- کالای مورد بازرسی
- حدود و دامنه بازرسی
- کیفیت کالا بر اساس مشخصات و الزامات فنی و یا استاندارد تعیین شده
- کمیت
- نحوه بسته بندی و نشانه گذاری
- زمان و محل بازرسی
- دفعات بازرسی
- گزارشات و گواهینامه های مورد نظر طرفین
- نوع تسهیلات و تعهدات مورد نظر طرفین
- کارمزد بازرسی و نحوه پرداخت آن
بازرسی پیش از حمل و سازمان تجارت جهانی
در موافقت نامه بازرسی پیش از حمل سازمان تجارت جهانی، فعالیت‌های بازرسی پیش از حمل به کلیه فعالیت های مربوط به بررسی کیفیت ، کمیت ، قیمت ، از جمله نرخ تبدیل ارز و شرایط مالی و یا طبقه بندی گمرکی کالاهایی که قرار است به قلمرو کشور استفاده کننده عضو صادر شوند را شامل میشود. یکی از ۳۰ موافقت نامه که اعضاء سازمان تجارت جهانی باید آن را مورد پذیرش قرار دهند موافقت نامه بازرسی پیش از حمل است. این موافقتنامه در ۲۰ سپتامبر ۱۹۸۶ مورد تصویب اعضاء قرار گرفته است. این بازرسی میتواند طبق قرارداد یا به دستور دولت یا هر سازمان دولتی باشد.از جمله ضوابط و شرایط آن رعایت عدم تبعیض در فعالیت‌های بازرسی پیش از حمل از جمله معیارهای عینی و روشن و بکارگیری برابر و یکسان برای همه صادرکنندگان است. همچنین نبایست رفتار نامطلوبتری با کالاهای وارداتی در مقایسه با کالاهای داخلی داشت. محل بازرسی میتواند قلمرو گمرکی صادر‌کننده یا محل تولید باشد و انجام فعالیت بازرسی پیش از حمل استانداردهای خریدار و فروشنده و در صورت عدم پیش بینی چنین استانداردهایی، استانداردهای بین‌المللی باید در نظر گرفته شود. فعالیت های بازرسی پیش از حمل باید شفاف و آشکار انجام شود و از طرفی بر حفظ اطلاعات بازرگانی محرمانه تاکید شده است و تبادل اطلاعات بین کشورهای عضو را الزام آور نمی داند.در بررسی قیمت در بازرسی پیش از حمل تعهدات کشورهای عضو در خصوص واحدهای بازرسی پیش از حمل در رابطه با ارزش گذاری گمرکی همان تعهداتی است که در گات ۱۹۹۴ پذیرفته‌اند است. همچنین واحدهای بازرسی پیش از حمل به منظور اجتناب از تعیین قیمت بیشتر یا کمتر از مبلغ واقعی و همین طور تقلب می‌بایست ضوابط و شرایطی را رعایت کنند.
بازرسی پیش از حمل و سازمان جهانی گمرک
سازمان جهانی گمرک به دلیل تداخل در وظایف اصلی گمرک و همچنین در اجرای ماده ۷ گات ۱۹۹۴ و ارزش معاملاتی واقعی و اینکه بازرسی پیش از حمل علاوه بر کمیت و کیفیت، بر قیمت کالا نیز میتواند اعلام نظر کند نظر مثبتی بر بازرسی پیش از حمل ندارد لیکن بعد از وقایع ۱۱ سپتامبر و اقدامات برخی کشورها در بازرسی کالاها در مبدإ این موضوع با مخالفت سازمان جهانی گمرک روبرو نشده است.
سوالات متداول (FAQ)
بازرسی قبل از حمل ،بازرسی حین تولید، بازرسی در مبدا ، بازرسی در مقصد ، بازرسی قیمت ، بازرسی اصالت فروشنده ، بازرسی استاندارد اجباری
COI (certificate of inspection) گواهی بازرسی کالا در مورد کیفیت محصول است .در صورتی که کالایی مشمول استاندارد اجباری ایران باشد؛ می بایست نسبت به اخذ گواهینامه انطباق کالا برای سنجش کیفیت بر اساس استانداردهای مربوطه اقدام گردد.واحد بازرسی کالا وظیفه بازرسی،نمونه برداری ، آزمایش و تایید کالاهای مذکور و صدور گواهینامه استاندارد مرتبط را برعهده دارد. این گواهی هم در مبدا و هم در مقصد قابل گرفتن است.
- بازرسی فیزیکی و چشمی
- بازرسی فیزیکی و چشمی به همراه بررسی اسناد
- بازرسی فیزیکی و چشمی همراه با نمونه‌برداری و آزمایش
قراردادی است که مابین خریدار و شرکت های بازرسی که بازبینی کالاها را برعهده دارند منعقد می شود. در این قرارداد شرایطی برای تنوع و نحوه بازرسی پیش بینی شده است. امضاکنندگان این قرارداد کتباً شرایط یکدیگر را طی این قرارداد می پذیرند.
در هنگام هر خرید خارجی که برای اولین بار توسط خریدار انجام می شود؛ بازرسی و تایید اصالت فروشنده با هدف اطمینان از اصالت فروشنده و توانایی او در اجرای تعهدات قرارداد انجام می شود.
پروفرما یا پیش فاکتور سندی است که توسط فروشنده صادر می گردد و مندرجات آن شامل نام، نشانی فروشنده، نشانی خریدار، نوع، مقدار و تعداد کالا، قیمت واحد کالا و قیمت کل، شرایط پرداخت، زمان تحویل کالا، مدت اعتبار پروفرما و مبدا کالا است.
اگر شرکت خریدار یا بانک متبوع وی نیاز به بررسی ارزش پروفرما و تایید اصالت فروشنده داشته باشند،کلیه این خدمات از طریق شرکت بازرسی آستا انجام می پذیرد.
گواهی بازرسی کالا یک گواهی است که برای خروج کالا از گمرک کشورها الزامی می باشد.البته با توجه به زمان بازرسی که می تواند قبل از حمل، درکشور مبدا و یا در کشور مقصد باشد؛ زمان صدور گواهی فرق می کند.
همچنین بسته به نوع کالا ، اگر مشمول استاندارد اجباری کشور مقصد باشد نیاز به گواهی COI ( سنجش کیفیت ) و COC ( ارزیابی انطباق) است و اگر مشمول نباشد فقط به گواهی IC(سنجش کمیت) نیاز است.
- خرید و فروش راحت تر با اطمینان خاطر بیشتر در عرصه های خارجی
- پرداخت هزینه فقط برای کالاهای سالم
- کاهش هزینه ها به دلیل محصولات معیوب
- جلوگیری از آسیب به کالا و اعتبار شرکت
- پیش بینی تأخیرهای تولید و حمل و نقل
- بهبود ارتباط با تأمین کننده
- اطمینان از کیفیت محصول در هر مرحله از تولید
- اطمینان از تحویل کالاها مطابق با استانداردهای کشور
مناسب ترین نقطه برای بازرسی کالا، به نوع بار و شرایط شرکت واردکننده کالا بستگی دارد.اگر کالا مشمول استاندارد اجباری در ایران نباشد و فروشنده کالا مورد اطمینان شرکت خریدار و یا واردکننده باشد؛بهتر است برای کاهش هزینه و زمان، بازرسی کالا در مقصد انجام شود.
اما اگر کالا مشمول استاندارداجباری در ایران باشد،بایستی در آزمایشگاه های معتبر سازمان استاندارد مورد آزمایش قرار بگیردو در برخی موارد این آزمایش ها در داخل کشور امکان پذیر نبوده و یا اینکه روند طولانی ای دارند؛پس بهتر است دراین موارد بازرسی در مبدا انجام شود.
بازرسی کالا عمدتا به دو صورت انجام میشود، که شامل بازرسی های کمی و بازرسی های کمی و کیفی می باشد. در بازرسی های کمی مقدار و یا تعداد و مشخصات ظاهری کالابررسی می شود و گواهی IC به کالا تعلق می گیرد. گواهی بازرسی بانکی ( IC ) برای کلیه کالاهای دارای انواع اعتبار اسنادی براساس الزامات مندرج در مقررات ارزی بانکی مرکزی صادر میگردد.
ولی در بازرسی کمی و کیفی، علاوه بر مقدار و کمیت کالا، کیفیت آن بر اساس الزامات استاندارد و یا نیازمندی های کارفرما ارزیابی میشود که علاوه بر گواهی IC، گواهی COI نیز به کالا تعلق میگیرد.گواهی بازرسی (COI ) با هدف انطباق کالاهای مشمول مقررات استاندارد با الزامات فنی و استانداردهای ملی و بین المللی مرتبط با کالا صادر می گردد.
همچنین کالا بر اساس الزامات استاندارد تست و بازرسی شده و در ایران این نوع بازرسی برای کالای مشمول استاندارد اجباری، الزامی است.
استاندارد داخلی شامل ۲ بخش می شود :
استاندارد اجباری
طبق قانون، مؤسسه استانداردمیتواند با تصویب شورای عالی استاندارد، اجرای استاندارد کالاها و آئین کاری را که از نظر ایمنی و یا حفظ سلامت عمومی ضروری باشد اجباری نماید. در اینصورت اعمال هرگونه نظارت مستمر در اجرای صحیح استاندارد از وظایف مؤسسه است. این نظارتها شامل نمونه برداری، آزمایش، ارشاد و راهنمایی فنی واحدهای تولیدی و واردکنندگان و بالاخره توقیف کالاهای خارج از استاندارد و تعقیب تولید کنندگان متخلف از طریق مراجع قانونی است.
استاندارد تشویقی(غیر اجباری)
در مواردی که تولیدکنندگان خود به اهمیت و فواید اجرای استاندارد پی میبرند و آنرا ضابطه اصلی تولید کالای خود قرار میدهند، مؤسسه با اعمال نظارت بر چنین واحدهایی و کنترل مستمر کیفیت فرآورده آنان اجازه میدهدکه از علامت استاندارد ایران بر روی محصولات خود استفاده نمایند؛ در این حالت مؤسسه بەمنظور تشویق این قبیل تولیدکنندگان، هر گونه حمایت و اقدامات لازم را در مورد آنان بەعمل می آورد.
لیست کالاهای وارداتی و صادراتی مشمول استاندارد اجباری هر ساله توسط سازمان ملی استاندارد ایران به روز می شود و از طریق سایت این سازمان قابل دسترسی است.
اگر در جدول بازرسی، مرحله نظارت بر بارگیری Supervision of Loading هم وجود داشته باشد، شرکت بازرسی باید بر پروسه بارگیری در کارخانه فروشنده نیز نظارت کند تا هرگونه خطای سهوی یا عمدی رخ ندهد. در این حالت، گواهی ترخیص بازرسی IRN یا همان Inspection Release Note تبدیل به گواهی ترخیص حمل SRN یا Shipping Release Note شده و پس از اتمام بارگیری از کارخانه فروشنده توسط شرکتهای بازرسی صادر می گردد.
در هر مرحله از جدول بازرسی، یک گزارش بازرسی IR یا Inspection Report صادر می شود. جمع تمامی این گزارشات بصورت تجمیعی گواهی ترخیص بازرسی IRN یا Inspection Release Note نام دارد که در مرحله پایانی توسط شرکت بازرسی کالا صادر می گردد.
گزارش عدم انطباق NCR یا Non Conformity Report میتواند در هر مرحله از بازرسی اتفاق بیفتد. در این حالت بر اساس استانداردهایی که شرکتهای بازرسی برای آن مرحله تعیین کرده اند، بنا به هر دلیلی آن مرحله با موفقیت تکمیل انجام نشده است.بین درخواست مشتری و آنچه که در قرارداد ذکر شده است و کمیت یا کیفیت کالا در واقعیت تفاوت وجود دارد.
به عنوان مثال فرض کنید که یک بازرس از تاسیسات تامین کننده برای آزمایش هیدرواستاتیک روی یک کشتی بازدید می کند.نقشه تایید شده فشار تست ۴۰۰ psi را مشخص می کند.در طول آزمایش، کشتی به دلیل نشتی اتصال جوش نازل به پوسته از کار می افتد.بازرس گزارش های تست مواد، گزارش های تست NDE و روش تست هیدرواستاتیک را بررسی می کند.در اینجا NCR پیش آمده است،بازرس یک گزارش بازرسی منبع می نویسد و جزئیات حادثه را شرح می دهد.وبه طور همزمان، آنها یک گزارش NCR را پر می کنند که معمولاً شامل اطلاعات زیر است:
اطلاعات مشتری: نام، مکان و شماره تماس برای پشتیبانی
اطلاعات تامین کننده: نام تامین کننده، مکان و شماره تماس برای پشتیبانی
اطلاعات سفارش: شماره سفارش خرید، تاریخ NCR و اطلاعات برچسب مربوطه.
جزئیات عدم انطباق: توضیح چگونگی شکست کشتی تحت فشار هیدرواستاتیک.
NCR ها با حصول اطمینان از اینکه انحرافات از استانداردها به درستی مستند، تجزیه و تحلیل می‌شوند، نقش مهمی در مدیریت کیفیت دارند.آنها افراد، پروژه‌ها یا بخش‌ها را مسئول عدم رعایت استانداردهای کیفیت و ایمنی می‌دانند.به یاد داشته باشید، NCR ها ابزارهای ضروری برای حفظ ایمنی، کیفیت و انطباق در صنایع مختلف هستند
عبارت SAT یا Site Acceptance Test برای زمانی است که فروشنده به هر علتی قبول نمیکند که FAT در داخل کارخانه او انجام شود و اجازه ورود شرکت بازرسی کالا را به کارخانه خود نمیدهد. در این حالت تست و بازرسی در سایت پروژه خریدار صورت میگیرد.
عبارت FAT یا Factory Acceptance Test به پروسه بازرسی ماشین آلات مثلاً کمپرسور در داخل کارخانه فروشنده اطلاق میشود. گه در این حالت شرکتهای بازرسی، جهت انجام بازرسی وارد محیط کاری و کارخانه فروشنده می گردند.
یادداشت انتشار به مستندات فنی تولید و توزیع شده در کنار راه اندازی یک محصول نرم افزاری جدید است یا به یک آپدیت محصول (بهبود ویژگی ها یا رفع اشکال) اشاره دارد. این به طور خلاصه یک محصول جدید را توصیف می کند یا تغییرات خاصی را که در به روز رسانی محصول گنجانده شده است را به طور خلاصه توضیح می دهد.
نامه ای که توسط اداره کل استاندارد استان مربوطه جهت ارائه به یکی از شرکتهای بازرسی مورد تایید سازمان ملی استاندارد صادر میشود.این نامه جهت انجام فرآیند بازرسی و نمونه برداری توسط شرکتهای بازرسی مورد نیاز است که در آن نام کالا و شماره کوتاژ محموله اعلام می گردد.
Leave A Comment