آییننامهی ایمنی سیستم اتصال به زمین (ارتینگ) – فصل چهارم
پس از بررسی انواع سیستمهای اتصال به زمین در این فصل به بررسی انواع الکترودهای مورد استفاده در در سیستم اتصال به زمین میپردازیم.
فصل چهارم – انواع الکترودهای مورد استفاده در سیستم اتصال به زمین
ماده۱۴– سه نوع الکترود متداول و مورد استفاده در سیستم اتصال به زمین عبارتند از:
- الکترودهای صفحهای
- الکترودهای میلهای
- الکترودهای تسمهای
الکترودهای صفحهای:
ماده۱۵– برای استفاده از این الکترودها، صفحاتی از جنس مس با ابعاد حداقل ۵/۰×۱ متر و ضخامت حداقل ۲ میلیمتر و یا صفحاتی از جنس فولاد گالوانیزه با ابعاد حداقل ۵/۰×۱ متر و ضخامت حداقل ۳ میلیمتر پیشنهاد میشود.
ماده۱۶– الکترودهای صفحهای باید در عمقی که رطوبت زمین به طور دایمی وجود دارد، نصب گردد.
ماده۱۷– آمادهسازی خاک اطراف الکترود صفحهای به روش ذیل است:
ابتدا مخلوطی از نمک، خاکه ذغال چوب و خاک رس را به ترتیب با نسبتهای ۱ و ۴ و ۳۵ در بیرون با آب به صورت گل در آورید .و اطراف صفحه الکترود را حداقل تا ۲۰ سانتیمتر بالاتر از لبه بالایی صفحه با این مخلوط پر کنید. سپس خاک رس سرنده شده را در داخل چاه بریزید و به طور متناوب به آن آب اضافه کنید.
ماده ۱۸– الکترودهای صفحهای باید به صورت عمودی نصب شوند.
ماده ۱۹– اتصال سیم ارت به الکترود صفحهای باید حداقل در دو نقطه مجزا انجامشود.
ماده۲۰– برای اتصال سیم ارت به الکترود صفحهای در صورت امکان جوش نقره بهتر است و جوش احتراقی (ترمیت) نیز روش مناسبی است. ضمن اینکه استفاده از کلمپ نیز جایز است.
ماده۲۱– سیم اصلی اتصال به زمین (سیم ارت) متصل به صفحهی مسی باید دارای سطح مقطع ۵۰ میلیمتر مربع از جنس مس باشد (سیم شماره۵۰).
ماده۲۲– فاصله لبهی بالایی الکترود صفحهای از سطح زمین نباید از ۶۰۰ میلیمتر کمتر باشد.
الکترودهای میلهای
ماده۲۳– برای استفاده از الکترودهای میلهای، میلههایی از جنس مس یا فولاد با روکش مس یا فولاد زنگ نزن و یا فولاد گالوانیزه پیشنهاد میشود.
ماده۲۴– قطر الکترودهای میلهای از جنس مس و فولاد با پوشش مس به ترتیب ۱۲ میلیمتر و ۱۶ میلیمتر و برای میلههایی از جنس فولاد گالوانیزه ۱۶ میلیمتر پیشنهاد میشود.
ماده۲۵– سیم اصلی اتصال به زمین که از سر چاههای ارت یا الکترودهای میلهای گرفتهشده و به شینه اصلی اتصال به زمین (ارت) وصل میشود، باید سیم مسی شمارهٔ ۵۰ باشد.
ماده۲۶– استفاده از الکترودهای میلهای در مناطق خشک که رسیدن به لایه های مرطوب خاک در عمق کم امکانپذیر نیست، توصیه نمیشود.
الکترودهای تسمهای
ماده۲۷- در صورتی که خاک محل نصب الکترودهای صفحهای یا میلهای سخت باشد، به گونهای که حفر چاه و رسیدن به لایههای مربوط خاک عملاً غیر ممکن یا دشوار باشد، میتوان از سیستم الکترودهای تسمهای استفاده کرد.بدین صورت که الکترودها در خاک، به صورت افقی قرار میگیرند.
ماده۲۸– از الکترودهایی به شکل تسمه مسی بدون روکش قلع با ضخامت مس حداقل ۲ میلیمتر و یا تمسمه فولادی گالوانیزه با سطح مقطع حداقل ۱۰۰میلیمتر مربع (۳۰×۵/۳) ویا حتی سیم مسی لخت با سطح مقطع ۲۵ میلی متر مربع (قطر ۶/۵ میلی متر) میتوان به عنوان الکترود افقی استفادهکرد.
ماده ۲۹– ضخامت الکترود تسمهای نباید بیش از یکهشتم پهنای آن باشد.
ماده۳۰– عمق دفن الکترود تسمهای و پهنای آن تأثیر نسبتاً کمی روی مقاومت دارند. بنابراین، عمق دفن الکترودهای تسمهای شکل میتوان از سیم گرد نمره ۵۰ نیز به عنوان الکترود تسمهای استفادهکرد.
ماده۳۱– علاوه بر سیم تسمهای یا سیم گرد، در چهار وضعیت تک رشتهای و در رشتهای عمود بر هم، سه رشته با زاویه ۱۲۰ درجه نسبت به یکدیگر و چهار رشته عمود برهم مطابق جدول شماره (۱) برای دونوع خاک رس و خاک آهکدار مشخص شدهاست.
جدول۱: طول الکترودهای تسمهای (افقی) در چهار وضعیت مختلف برای دونوع خاک
