نحوه بستن بار جرثقیل

یکی از مهمترین عملیات اجرایی در کارگاه ها و صنایع مختلف، عملیات بستن بار، جابجایی وتخلیه آن به وسیله جرثقیل است که توسط اپراتورجرثقیل و ریگر انجام می شود. ارتباط و هماهنگی میان ریگر و اپراتور جرثقیل و تسلط هر دو به علامت های ریگری استاندارد جرثقیل، همچنین شناخت ظرفیت ومحدودیت های کاری جرثقیلی که هدایت می کنند تاثیر فراوانی در انجام درست این عملیات دارد.

با رعایت نکات ایمنی و اجرای قوانین استاندارد هنگام عملیات فوق و با به کارگیری از نیروهای متخصص می توان آمار حوادث مالی و جانی را به حداقل ممکن رساند. به طور کلی هشت روش اصلی برای بستن و بلندکردن بار وجود دارد که در ادامه به آن‌ها می پردازیم.

هشت روش بستن بار درانواع جرثقیل

بستن بار به صورت تک اسلینگ عمودی (Single vertical hitch)

در این روش تمام وزن بار به وسیله ی یک اسلینگ تحمل می شود و زاویه اسلینگ نسبت به خط افق ۹۰ درجه می باشد. در این حالت وزن بار می تواند برابر با حداکثر ظرفیت اسلینگ و اتصالات مربوطه باشد اما به هیچ عنوان نباید وزن بار ازحداکثر ظرفیت اسلینگ بیشتر باشد. در این روش اتصالات انتهای اسلینگ می تواند متفاوت باشد. این روش بستن بار، برای بلند کردن مصالح فله ای و باز، اجسام طویل و موادی که حفظ تعادل بار در آن ها دشوار است مناسب نمی باشد.

بستن بار به صورت تک اسلینگ عمودی (Single vertical hitch)

بستن بار به صورت مهاری یا لگامی (Bridge Hitch)

در این روش از چند اسلینگ تکی برای بستن بار استفاده می شود. در صورتی که بار به صورت یکنواخت بین ساق های اسلینگ توزیع شود و قلاب در راستای مرکز رانش بار قرار گیرد و بار به شکل تراز بالا برده شود، این روش دارای پایداری بار بسیار زیاد خواهد بود. برای تنظیم طول اسلینگ ها از پیچ تنظیم دو طرف برای توزیع یکنواخت بار استفاده می شود. بستن بار به روش مهاری زمانی موثر است که زاویه بین ساق های اسلینگ در حد استاندارد بوده و هیچ بار اضافه ای به اسلینگ وارد نشود. اگر توزیع بار در این روش به درستی انجام نشود حتی با استفاده از چهار اسلینگ، وزن بار توسط دواسلینگ تحمل خواهد شد و دو اسلینگ دیگر نقش متعادل کننده ی بار را ایفا خواهند کرد.

بستن بار به صورت مهاری یا لگامی (Bridge Hitch)

بستن بار به صورت تک اسلینگ بسکتی (Single Basket Hitch)

در روش بستن بار به صورت تک اسلینگ بسکتی برای مهار بار یک سر اسلینگ به قلاب جرثقیل وصل شده و سر دیگر آن از زیر بار رد شده و به قلاب وصل می شود. باید اطمینان حاصل شود که بار درطول اسلینگ نچرخد زیرا در آن صورت هم بار و هم اسلینگ دچار آسیب می شوند. در این روش بار به شکل خودکارمتوازن می شود و هر ساق اسلینگ نیمی از وزن بار را تحمل می کند. این روش برای بارهایی که حفظ تعادل آن دشواراست مناسب نمی باشد زیرا احتمال در رفتن اسلینگ وجود دارد.

بستن بار به صورت تک اسلینگ بسکتی (Single Basket Hitch)

بستن بار به روش دو اسلینگ بسکتی (Double Basket Hitch)

در این روش، دو اسلینگ به صورت مجزا از زیر بار عبور می کنند تا تعادل بار حفظ شود. باید توجه داشت که ساق های اسلینگ ها به اندازه ی کافی ازیکدیگر دور باشندولی نه به اندازه ای که زاویه ی بین اسلینگ و بار خیلی کوچک شود.مناسب ترین زاویه بین بار و اسلینگ، زاویه بزرگنر از ۶۰ درجه می باشد. برای جلوگیری از سر خوردن و در رفتن بارهایی که سطح صاف دارند باید اسلینگ ها را به نوعی با بار درگیر کرد.

بستن بار به روش دو اسلینگ بسکتی (Double Basket Hitch)

بستن بار به صورت بسکتی دو دورپیچ (Double Warp Basket Hitch)

در این روش، اسلینگ ها دورتادوربارپیچیده می شوند، بار را دربر می گیرند و آن را مهار می‌کنند. این روش مناسب ترین راه برای جابجایی بارهای فله ای و باز مانند میله ها، لوله ها و بار های استوانه ای می باشد، چراکه اسلینگ تماس ۳۶۰ درجه ای با بار دارد.

بستن بار به صورت بسکتی دو دورپیچ (Double Warp Basket Hitch)

برای دریافت خدمات در زمینه بازرسی انواع جرثقیل با کارشناسان شرکت آستا تماس بگیرید.

بستن بار به روش خفتی تک اسلینگ (Single Choker Hitch )

در این روش، اسلینگ بار را به شکل حلقه کاملا مهارمی کندو با بلند کردن بار گره‌ی ایجاد شده محکم می‌شود. به دلیل این که در این روش تماس کامل با بار وجود ندارد نباید برای بلند کردن بارهای باز، بارهای بلند که تعادل کافی ندارند و بارهای فله از روش های خفتی استفاده کرد، توصیه می شود در این روش از ۷۵% ظرفیت مجاز اسلینگ برای باربرداری استفاده شود.

بستن بار به روش خفتی تک اسلینگ (Single Choker Hitch )

بستن بار به روش خفتی دو اسلینگ (Double Choker Hitch)

در این روش از دو اسلینگ مجزا برای بستن بار استفاده می شود که برای برقراری پایداری از همدیگر فاصله داده می شوند. در این روش اسلینگ ها مانند روش خفتی تک اسلینگ در تماس کامل با بار نیستند اما امکان برقراری تعادل و پایداری بار وجود دارد.

بستن بار به روش خفتی دو دورپیچ (Double Warp Choker Hitch)

بستن بار به روش خفتی دو دورپیچ (Double Warp Choker Hitch)

در این روش، اسلینگ پیچیده شده دور بار، قبل از اتصال به بخش عمودی دو دور کامل به بار پیچیده می شود. در این حالت اسلینگ کاملا با بار در تماس است و بار را مهار می کند. اگر روش اسلینگ خفتی دو دور پیچ به درستی انجام نشود و از شگل در قلاب جرثقیل استفاده نگردد، به علت عدم تساوی طول اسلینگ ها بار تنها توسط یک ساق اسلینگ جا به جا می شودکه امر خطرناکی است. گسترده ترین کاربرد این روش در مناطقی است که درآن محدودیت ارتفاع وجود دارد.

بستن بار به روش خفتی دو دورپیچ (Double Warp Choker Hitch)

رعایت استاندارد و نکات ایمنی هنگام بستن بار جرثقیل

برای انجام عملیات بستن بار با جرثقیل، باید استانداردها و مقررات مربوطه را رعایت کرد.از جمله رعایت موارد زیر ضروری است :

  • انتخاب مناسب جرثقیل بر اساس وزن و ابعاد بار
  • استفاده از لوازم جانبی ایمنی مانند زنجیره‌ها و کشنده‌ها
  • تعیین نیروی لازم برای بالابردن بار،
  • وجود فضای کافی برای حرکت جرثقیل و مسیر تردد بدون مانع
  • تأمین امنیت کارکنان و افراد اطراف جرثقیل
  • رعایت فاصله‌ی افراد از بار
  • برگزاری جلسات توجیهی قبل از کار
  • ایجاد فضای روشن و قابلیت دید مناسب در محل بستن بار
  • اطمینان از اتصال مناسب اسلینگ جهت کنترل بار و مرکز ثقل
  • هماهنگی پایه های اسلینگ
  • اطمینان از درگیری کافی و کامل اسلینگ با بار
  • تعیین ظرفیت اسلینگ بسته به زاویه ی آن
  • حفاظت اسلینگ از لبه های بار وحفاظت بار از اسلینگ
  • اطمینان ازاستحکام و وضعیت نقاط بستن بار
  • بازرسی و گواهی سلامت جرثقیل برای جلوگیری از وقوع حوادث و صدمات جانی ومالی ضروری است.

وظایف ریگر هنگام بستن بار چیست؟

اعمالی که ریگر نباید انجام دهد

  • در مورد جرثقیلی که با آن کار می‌‌‌کند و ظرفیت قلاب‌های آن اطلاعات کافی داشته باشد.
  • بتواند سیم بکسل هازنجیرها و هرنوع وسایل باربندی مورد نیاز را متناسب با وزن بار انتخاب کند.
  • بتواند خرابیهای کلیه قسمتهای باربندی و سیم بکسل را تشخیص دهد.
  • مقدار پرکردن ظروف و دسته بندی مصالح و بسته بندی محصولات تولیدی را بداند.
  • طریقه صحیح بستن بارهای مختلف و قلاب زنی را بداند.
  • علائم ارتباطی با اپراتور را مطابق استانداردها بداند و به موقع عمل کند.
  • بتواند وسایل باربندی و بارگیری را بر حسب وزن و وضعیت بار نسبت به قطر و طول درست انتخاب کند.
  • بتواند وسایل باربندی و بارگیری فاقد برچسپ ایمنی و کنترل را تشخیص داده و از بکار بردن آنها خودداری کند.
  • سیم بکسل و زنجیر ها را روی قسمت اصلی بار یا ( شاسی – قاب – اسکلت فلزی ) ببندد
  • در صورتیکه بار دارای گوشه هایتیز است برای حفاظت از سیم بکسل از تخته و لاستیک و منجیت استفاده کند.
  • قبل از اینکه به اپراتور علامت دهد که بار را بلند کند، کنترل نماید قطعهیا وسیله ای اضافی روی بار قرار نگرفته باشد.
  • بارها را طوری سیم بکسل اندازی و باربندی کند که بار تغییر شکل نداده و جابجا نشود.
  • تمام بارها را حداقلبا دو سیم بکسل یا دو زنجیر باربندی کند.
  • هنگام آویزان کردن بار در قلاب مطمئن شود که بار به جایی گیر نکرده است.
  • بعد از محکم کردن وسایل بارگیری در لحظه اول علامت دهد تا اپراتور۱۰ سانتیمتر بار را بالا برده سپس علامت توقف داده تا اپراتور ترمزها را امتحان کرده واز وضعیت بار و تعادل آن اطمینان حاصل نماید.
  • بستن بار بیش از ظرفیت جرثقیل ممنوع است.
  • هل دادن یا کشیدن قلاب به طرف حلقه های بارگیری ممنوع است.
  •  ضربه زدن با چکش یا هر وسیله دیگر به منظور جا انداختن حلقه های سیم بکسل به دهانه قلاب ممنوع است.
  • ایستادن روی بار و استفاده از وزن خود برای متعادل کردن بار ممنوع است.
  • کشیدن بار به سمت بالا و پائین با دست ممنوع است.
  • کنترل و بازرسی بار در حالت آویخته ممنوع است.
  • کشیدن بار، یدک کردن و کشیدن هروسیله دیگری با قلاب جرثقیل ممنوع است.
  • عبور دادن بارها از بالای سر افراد ممنوع است.
  •  مهار کردن بار با دست ممنوع است این عمل باید بوسیله طناب و میله انجام شود.

نتیجه‌گیری:

بستن صحیح بار به جرثقیل یک فرایند تخصصی است که نیاز به دانش و مهارت کافی دارد. انتخاب اشتباه تجهیزات یا روش بستن بار می‌تواند منجر به حوادث جدی شود. بنابراین، توصیه می‌شود که همیشه از افراد متخصص و با تجربه در زمینه باربرداری کمک بگیرید و دستورالعمل‌های ایمنی را به دقت رعایت کنید.

برای آشنایی بیشتر و ثبت نام در دوره های بازرسی جرثقیل روی دکمه زیر کلیک کنید.