در مبحث ایمنی صنعتی یکی از مهمترین وسایل و تجهیزات کلاه ایمنی است که وسیله ای مناسب برای حفاظت سر و گردن افراد از آسیب های احتمالی ناشی از سقوط اشیاء، تجهیزات و یا حتی افراد است.

با توجه به اینکه کاربرد اصلی کلاه ایمنی مقاومت در مقابل ضربه های مکانیکی است، لذا باید طوری طراحی شود که قادر به تحمل این ضربه ها باشد و در عین حال فشار ناشی از این ضربات را تا حد امکان کاهش دهد.

کلاه ایمنی می تواند افراد را از خطرات برخورد, شوک الکتریکی و سوختگی محافظت نماید. استاندارد کلاه ایمنی ANSI/ISEA Z89.1-2014 می باشد.

استفاده از کلاه ایمنی در شرایط زیر الزامی است:

• امکان افتادن اشیاء از بالا و برخورد با سر وجود داشته باشد .
• امکان برخورد سر به اشیاء ثابت ، همانند لوله ها و میله ها باشد .
• امکان وقوع حادثه برای سر بر اثر تماس با مخاطرات الکتریکی باشد .

لیست مشاغلی که کارکنانشان در خطر تاشی از آسیب به سر هستند:

کارگران ساختمانی، نجارها، برقکارها، تعمیر کنندگان خطوط تلفن، لوله کش ها و تعمیر کنندگان خطوط لوله ها و کانالها، برش دهندگان کنده و الوار درخت، جوشکاران و بسیاری از مشاغل دیگر و به ظور کلی هرگاه خطر افتادن اشیا ء از بالا وجود داشته باشد.

کلاه های ایمنی باید دارای لبه در جلو باشد تا کارکنان را بخوبی حفاظت نماید .

 کلاه ایمنی باید خصوصیات زیر را دارا باشد :

• در برابر نفوذ اشیاء مقاومت داشته باشند .
• شوک های ضربه ای را جذب نمایند .
• در برابر آب مقاوم بوده و آرام بسوزند .
• دستورالعمل واضحی در خصوص تنظیم و تعویض اتصال و سربند داشته باشد
• کلاه ایمنی باید پوسته بیرونی سختی داشته باشد و یک آستر جذب کننده شوک که به سربند و تسمه چرمی متصل است و ۲٫۵۴ الی ۳٫۱۸ سانتیمتر پوسته را دور از سر معلق نگه می دارد.

کلاه های ایمنی باید مطابق با شرایط استاندارد ANSI «Z89.1-1986» ( کلاه های حفاظتی برای کارگران صنایع ) یا یک سطح برابری را از حفاظت فراهم نماید .

مشخصات مهم در کلاه ایمنی :

• وزن کلاه ایمنی نباید بیشتر از ۴۰۰ گرم باشد.
• حداقل باید ۳ سانتی متر فاصله سطح بالایی عامل تعلیق ساز تا پوسته خارجی کلاه باشد.
• کلاه ایمنی باید حتی المقدور از مواد غیر قابل احتراق ساخته شده باشد.
• کلاه ایمنی باید در گروه های A و B عایق الکتریسیته باشد.
• کلاه ایمنی باید توانایی تحمل اتصال برقی معادل ۲۰٫۰۰۰ ولت را زمین را داشته باشد.
• در مقابل ضربه مقاوم باشد و از نظر رطوبت غیر قابل نفوذ باشد.

انواع کلاه های ایمنی

کلاه های ایمنی به سه کلاس صنعتی تقسیم می شوند :

 کلاس A در برابر نفوذ و ضربه مقاوم بوده و حفاظت لازم را در مقابل ولتاژهای محدود فراهم می نماید ( تا حدود ۲۲۰۰ ولت )

 کلاس B بالاترین سطح حفاظت را در برابرخطرات الکتریکی ، شوک با ولتاژ بالا ، و حفاظت در برابر سوختگی  ایجاد می کند ( تا حدود ۲۰۰۰۰ ولت ) . آنها همچنین ازخطرات ضربه و نفوذ اشیاء در حال افتادن یا معلق حفاظت می نمایند .

 کلاس C حفاظت در برابر ضربه و آسایش به علت سبکی را فراهم می نماید اما برای حفاظت در برابر خطرات الکتریکی پیشنهاد نمی شود .

 ضربه گیر: کلاس دیگر کلاه های حفاظتی در فروشگاهها با عنوان کلاه های ضربه گیر نامیده می شود که برای استفاده در مکان هایی با فضای سر محدود طراحی شده است .اینها برای مکانهائی که حفاظت در برابر ضربه و پارگی سر نیاز باشد لازم است .

هر کلاه باید دارای برچسبی در داخل پوسته خود باشد که لیستی از تولیدکنندگان ، علامت ANSI و کلاس کلاه باشد .

ملاحظات نگهداری و اندازه کلاه ایمنی

• کلاه حفاظتی باید بطور مطلوب بر روی سر قرار گیرد و باندازه سر فرد باشد . کلاه های ایمنی زیادی در اندازه های متنوع ، با قابلیت تنظیم پیشانی بند وجود دارد که یک اندازه مناسب را اطمینان می دهد (بیش از ۱٫۸ اینچ مورد قبول است) یک سایز مناسب باید میان پوسته و سیستم تعلیق فضای کافی را برای تهویه و توزیع ضربه ، ایجاد نماید . کلاه نباید محصور بوده ، لیز بخورد و کج شود یا اینکه پوست را تحریک کند . تعدادی از کلاه های حفاظتی متعلقات متنوعی را برای استفاده فراهم نموده تا کارکنان در سر و کار داشتن با تغییرات اوضاع محیطی کمک کند، مانند شکافی برای استفاده از گوشی ، عینک های ایمنی ، شیلدهای صورت و چراغ های فابل نصب بر روی کلاه .
• لبه های اختیاری ممکن است حفاظت بیشتری را در برابر نور خورشید ایجاد نماید و تعدادی از کلاه ها نیز دارای کانالهائی هستند که آب باران را به فضائی دور از صورت هدایت می کند . متعلقات ایمنی نباید موجب حذف خصوصیتهای ایمنی کلاه شود .
• تمیز نمودن و بازدید دوره ای ، عمر مفید کلاه حفاظتی را افزایش می دهد . بازدید روزانه پوسته کلاه ایمنی ، سیستم تعلیق و دیگر متعلقات برای سوراخ شدگی، شکستگی، پارگی و یا دیگر آسیب هایی که موجب کاهش حفاظت کلاه می شود، ضروریست.
• رنگ ها ، تینرهای نقاشی و بعضی از مواد پاک کننده می توانند موجب ضعیف شدن پوسته کلاه های ایمنی شوند و مقاومت الکتریکی آن را کاهش دهند . بمنظور دریافت اطلاعات در مورد اثرات رنگ ها و مواد پاک کننده روی کلاه های ایمنی با تولید کننده این کلاه ها مشورت کنید .
• هرگز کلاه حفاظتی را با مته سوراخ و رنگ آمیزی نکنید ، یا برچسبی روی آن نچسبانید ، چون این کارها ممکن است موجب کاهش حفاظت بی نقص آن شود .
• کلاه حفاظتی را در برابر تژنور مستقیم خورشید همچون پشت پنجره و …. قرار ندهید ، چون نور خورشید و گرمای زیاد می تواند به آن آسیب برساند .

کلاه های ایمنی که هر یک از عیوب زیر را دارا باشد باید از رده خارج و تعویض شود :

• سوراخ شدگی ، شکستگی یا هرگونه تغیر شکل لبه یا پوسته .
• نشانه ای از تماس لبه یا پوسته کلاه با گرما ، مواد شیمیائی یا اشعه ماوراء بنفش و دیگر تشعشعات ( به علاوه کاهش براقیت سطح ، همچون علائمی که نشان دهنده سفید شدگی و پوسته پوسته شدن سطح کلاه باشد ) .
• همواره کلاه ایمنی که متحمل ضربه شده است را تعویض کنید ، حتی اگر آسیب قابل توجهی ندیده باشد . سیستم های تعلیق عرضه شده دارای قسمتهای قابل تعویض هستند و باید در زمانیکه آسیب دیده اند یا وقتیکه موجب پوشش بیش از حد دید فرد می شوند ، تعویض گردند .
• در صورتیکه در سیستم تعلیق پارگی یا فرسودگی دیده شود ، تعویض کامل کلاه ایمنی ضروری بنظر نمی رسد .
• تمام کلاه های پلیمری پس از یک دوره  در زیر نور آفتاب خاصیت ضد ضربه ای خود را از دست می دهند و هر چه کهنه تر شوند میزان ضربه پذیری آنها کمتر می گردد.

تاریخ و زمان استفاده از کلاه های ایمنی:

طبق تعریف OSHA تاریخ مصرف کلاه های پلیمری از لحظه تولید (در شرایط نگهداری در انبار) به شرطی که نور گرما و سرما به کلاه نرسد ۵ سال است. یعنی اگر شما سال چهارم شروع به استفاده از کلاه کردید باید پس از یکسال کلاه را برای بازیافت ارسال نمایید .اگر از تاریخ تولید کلاه ۵ سال گذشته باشد، کلاه اکسپایر شده و دیگر قابل استفاده نیست و در شرایط  استفاده بین ۶ ماه تا ۳ سال بستگی به شرایط آب و هوایی و نحوه استفاده دارد.

در برخی از سایت های حفاری که پاشش مواد دارند هر ۶ ماه یکبار تعویض کلاه صورت می گیرد.

درشرایط آب و هوایی مانند ماهشهر و عسلویه و مناطقی که در هوا آلودگی مواد شیمیایی وجود دارد و همچنین در مناطق گرم با نور شدید آفتاب باید کلاه ها هر سال تعویض گردد.

درشرایط آب و هوایی مناسب زیر سقف یا در داخل سوله باید کلاه ها هر دو سال یکبار تعویض گردد.

شرکت بازرسی مهندسی آستـــــــا تنها شرکت دارنده هر ۳ مجوز بازرسی از مرکز تائید صلاحیت ایران ، سازمان ملی استاندارد ایران و مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت بهداشت کار در ایران

• ارائه دهنده خدمات بازرسی و صدور گواهینامه سلامت تاورکرین ، انواع جرثقیل ها ، کلایمر ، بالابر کارگاهی، لیفتراک ، دیگ بخار و مخازن تحت فشار، سیستم ارتینگ و چاه ارت، بازرسی آسانسور، بازرسی جوش و NDT
• ارائه دهنده خدمات آموزشی اپراتور تاور کرین و ریگری همراه با صدور گواهینامه

برای مشاوره، بازرسی و صدور گواهینامه سلامت تجهیزات صنعتی با ما تماس بگیرید : ۴۹۱۹۷۰۰۰-۰۲۱

!Your trusted associate, asta