ریگر یا سیم بکسل انداز یا کمک اپراتور ( Rigger)

ریگر یا سیم بکسل انداز در عملیات باربرداری ( Lifting) به فردی گفته می‌شود که آموزش های لازم درباره ی حمل و جابجایی ایمن بار و انواع بستن بار را پس از گذراندن دوره آموزش علائم ریگری فرا گرفته و با هماهنگی های لازم با راننده ی جرثقیل ، بار و تجهیزات را جابجا می‌کند . ماهیت کار ریگری ایجاب می‌کند که ریگر یا سیم بکسل انداز از روحیه و اعتماد به نفس بالایی برخوردار بوده و بتواند به شکل گروهی کار کند . در این بخش به آموزش علائم ریگری با تصاویر متحرک و مرور نکات ایمنی می‌پردازیم.

ریگر یا سیم بکسل انداز همانند سایر افراد درگیر در عملیات جابجایی بار، نیازمند گذراندن دوره های آموزشی لازم و کسب مهارت در این زمینه است. نقش این افراد ازآن جایی اهمیت می‌یابد که بدانیم در صورت بستن نادرست یک بار، حوادث خطرناکی مانند مرگ، آسیب های شدید به اموال و تجهیزات، دور از انتظار نیست.

جهت دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه دریافت گواهینامه به صفحات گواهینامه اپراتوری تاورکرین و آموزش شرکت بازرسی آستا مراجعه نمایید.

جرثقیل های امروزی به گونه ای طراحی شده اند که با خطای راننده جرثقیل (Human Error)، سیستم های کنترلی دستگاه عمل کرده و جلوی ادامه ای کار را می‌گیرند. ولی اگر ریگر یا سیم بکسل انداز اشتباه کند، هیچ گونه تضمین و تمهیدی برای پیشگیری از حادثه وجود ندارد. چه بسا حوادثی که با اشتباه ریگر یا سیم بکسل انداز رخ داده و خسارات سنگینی را به شرکت ها تحمیل نموده است.امروزه شرکت های بزرگ و حرفه ای جابجایی بار، برنامه های مخصوص و ویژه ای برای تربیت ریگرهای ماهر در نظر گرفته اند و اهمیت بسیاری در زمینه آموزش علائم ریگری قائل شده اند .
ریگری، به نوعی، از مهمترین بخشهای عملیات باربرداری است که در عین این که وقت گیر و زمان بر است، نتیجه درست آن بسیار اثر بخش بوده و از نظر اقتصادی حائز اهمیت است.

1.  در محلی بایستد که کاملا در دید اپراتور جرثقیل باشد.
2.  هنگام علامت دادن در جائی مستقر شود که اگر خطری او را تهدید کرد راه فرار داشته باشد.
3.   در مورد جرثقیلی که با آن کار میکند و ظرفیت قلاب های آن اطلاعات کافی داشته باشد.
4.  بتواند خرابی های  کلیه قسمت های باربندی و سیم بکسل را تشخیص دهد.
5.  بتواند سیم بکسل ها  زنجیرها و هر نوع وسایل باربندی مورد نیاز را متناسب با وزن بار انتخاب کند.
6.  طریقه صحیح بستن بارهای مختلف و قلاب زنی را بداند.
7.   مقدار پرکردن ظروف و دسته بندی مصالح و بسته بندی محصولات تولیدی را بداند.
8.   علائم ارتباطی با اپراتور را مطابق استانداردها بداند و به موقع عمل کند.
9. محل کلید یا دسته برق جرثقیل ها را در کارگاه بداند و بتواند در مواقع اضطراری برق را از شبکه قطع کند.
10. بتواند وسایل باربندی و بارگیری را بر حسب وزن و وضعیت بار نسبت به قطر و طول درست انتخاب کند.
11.   بتواند وسایل باربندی و بارگیری فاقد برچسپ ایمنی و کنترل را تشخیص داده و از بکار بردن آنها خودداری کرده به سرپرست خود گزارش دهد.
12.  سیم بکسل و زنجیر ها را روی قسمت اصلی بار یا ( شاسی – قاب – اسکلت فلزی ) ببندد.
13.   در صورتی که بار دارای گوشه های  تیز است برای حفاظت از سیم بکسل از تخته و لاستیک و منجیت استفاده کند.
14.   قبل از اینکه به اپراتور علامت دهد که بار را بلند کند کنترل نماید قطعه یا وسیله ای اضافی روی بار قرار نگرفته باشد .
15.    بارها را طوری سیم بکسل اندازی و باربندی کند که که بار تغییر شکل نداده و جابجا نشود.
16.     تمام بارها را حداقل با دو سیم بکسل یا دو زنجیر باربندی کند.
17.     اگر مجبور شد وسط سیم بکسل را در قلاب بیاندازد هرچند ایمن نیست اما برای جلوگیری از به هم خوردن تعادل بار باید سیم بکسل را در  زیر قلاب بصورت یک شکل ببندد.
18.     برای برداشتن بارهای دارای حلقه بارگیری Eyebolt  باید قلاب را درهمین حلقه بیاندازد .
19.    هنگام آویزان کردن بار در قلاب مطمئن شود که بار جائی گیر نکرده و کاملا آزاد است.
20.     موظف است قبل از علامت دادن به اپراتور سایر افراد را از اطراف بار دور نماید.
21.    بعد از محکم کردن وسایل بارگیری در لحظه اول علامت دهد تا اپراتور ۱۰ سانتیمتر بار را بالا برده سپس علامت توقف داده تا اپراتور ترمزها را امتحان کرده و  از وضعیت بار و تعادل آن اطمینان حاصل نماید بعد اپراتور می‌تواند بار را تا ارتفاع مجاز ( ۵۰ سانتیمتر بالاتر از مرتفع ترین شئی در مسیر ) حمل نماید .
22.      در صورتیکه جرثقیل دارای قلاب دو طرفه باشد نباید سیم بکسل و زنجیر ها را در یک شاخه بیاندازد.

1.  بستن بار بیش از ظرفیت جرثقیل ممنوع است.
2. هل دادن یا کشیدن قلاب به طرف حلقه های بارگیری ممنوع است.
3.   ضربه زدن با چکش یا هر وسیله دیگر به منظور جا انداختن حلقه های سیم بکسل به دهانه قلاب ممنوع است.
4.    ایستادن روی بار  و استفاده از وزن خود برای متعادل کردن بار ممنوع است.
5.   کشیدن بار به سمت بالا و پائین با دست ممنوع است.
6.   بارگیری و تخلیه اتومبیل یا هر وسیله نقلیه دیگر در حالتی که راننده یا شخص دیگری داخل کابین با روی کفی آن باشد ممنوع است.
7.   کنترل و بازرسی بار در حالت آویخته ممنوع است.
8.  بارگیری مواد محترقه با سیم بکسل و زنجیر ممنوع است مگر اینکه مواد مورد نظر درون زنبیل مخصوصی حمل شوند.
9.  کشیدن بار – یدک کردن و کشیدن هر وسیله دیگری با قلاب جرثقیل ممنوع است.
10.   عبور دادن بارها از بالای سر افراد به هر منظوری ممنوع است.
11.   مهار کردن بار با دست ممنوع است این عمل باید بوسیله طناب و میله انجام شود.

آموزش علائم ریگری به شکل متحرک همراه با شرح کامل حرکات و اصطلاح بین المللی آن در تصاویر متحرک زیر آمده است.

• پایین بردن قلاب LOWER :

حرکت دورانی  انگشت اشاره دست راست رو به پایین به معنای پایین بردن قلاب است.

• بالا بردن قلاب HOIST :

حرکت دورانی  انگشت اشاره دست راست رو به بالا به معنای بالا بردن قلاب است.

• استفاده از قلاب کمکی USE WHIPLINE :

دست راست از آرنج خم شده و به صورت مشت باشد و کف دست چپ به آرنج دست راست ضربه میزند به معنای استفاده از قلاب کمکی است.

• استفاده از قلاب اصلی USE MAIN HOIST :

دست راست بالای سر به شکل مشت به سمت بالا و پایین نوسان دارد به معنای استفاده از قلاب اصلی است.

• پایین بردن بوم و بالا بردن بار LOWER BOOM & RAISE LOAD :

دست راست در راستای افق به صورتی که شصت دست به سمت زمین باشد، قرار میگیرد و حرکت چهار انگشت به سمت کف دست است به معنای پایین بردن بوم و بالا بردن بار است.

• بالا بردن بوم و پایین بردن بار RAISE  BOOM & LOWER LOAD :

دست راست در راستای افق به صورتی که شصت دست به سمت بالا باشد، قرار میگیرد و حرکت چهار انگشت به سمت کف دست است به معنای بالا بردن بوم و پایین بردن بار است.

• پایین بردن بوم LOWER BOOM :

دست راست در راستای افق به صورتی که شصت دست به سمت زمین باشد به معنای پایین بردن بوم است.

• بالا بردن بوم RAISE BOOM :

دست راست در راستای افق به صورتی که شصت دست به سمت بالا باشد به معنای بالا بردن بوم است.

• باز کردن بوم اشاره با یک دست EXTEND BOOM ONE HAND :

طناب را با دست چپ میگیریم دست راست از آرنج خم شده و شصت دست مشت شده به پشت سر اشاره دارد به معنای باز کردن بوم اشاره با یک دست است.

• جمع کردن بوم RETRACT BOOM :

هر دو دست از آرنج خم شده و در جلوی بدن قرار میگرد کف دست ها به سمت زمین است به معنای جمع کردن بوم است.

• باز کردن بوم EXTEND BOOM :

هر دو دست از آرنج خم شده و در جلوی بدن قرار میگرد کف دست ها به سمت بالا  است به معنای باز کردن بوم است.

• گردان یا چرخش SWING :

دست راست در راستای افق قراردارد به صورتی که کف دست به سمت پایین باشد به معنای گردان یا چرخش است.

• توقف اضطراری EMERGENCY STOP :

هر دو دست از آرنج خم شده و در جلوی بدن قرار میگرد کف دست ها به سمت پایین است و حرکت دست به صورت باز و بسته شدن به سمت طرفین است، به معنای توقف اضطراری است.

• توقف STOP :

دست  راست از آرنج خم شده و در جلوی بدن قرار میگرد کف دست  به سمت پایین است و حرکت دست به صورت باز و بسته شدن به سمت طرفین است، به معنای توقف است.

• حرکت آرام MOVE SLOWLY :

دست راست از آرنج خم شده و دست به شکل مشت میباشد ودارای حالت دورانی است در حالیکه انگشت اشاره جهت بالا را نشان می‌دهد به معنای حرکت آرام است.

• جمع کردن بوم اشاره با یک دست RETRACR BOOM ONE HAND :

طناب را با دست چپ میگیریم دست راست از آرنج خم شده و کف دست به جلو اشاره دارد به معنای جمع کردن بوم اشاره با یک دست است.

• اتمام کار DOG EVERYTHING :

هر دو دست از آرنج خم شده و در یکدیگر قلاب می‌شوند به معنای اتمام کار است.

• حرکت جرثقیل TRAVEL :

دست راست از آرنج خم شده کف دست به رو به رو اشاره دارد همراه با حرکت به سمت جلو و عقب به معنای حرکت جرثقیل است.

• حرکت هر دو چرخ زنجیری TRAVEL BOTH TRACKS :

هر دو دست از آرنج خم شده و مشت می‌شوند و هر دو دست به دور یکدیگر حرکت دورانی دارند به معنای حرکت هر دو چرخ زنجیری است.

• حرکت یک چرخ زنجیری TRAVEL ONE TRACK:

هر دو دست از آرنج خم شده و دست راست به شکل مشت ثابت به سمت بالا و مشت دست چپ به صورت متحرک از پایین به بالا می‌باشد، به معنای حرکت یک چرخ زنجیری است.