امروزه با توجه به توسعه روزافزون صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاه‌ها و مخازن تحت فشار، استاندارد و بازرسی مخازن تحت فشار از اهمیت ویژه‌­ای برخوردار است. بازرسی مخازن تحت فشار هم در زمان ساخت و هم در زمان بهره برداری مطابق استاندارد بازرسی مخازن تحت فشار بین­ المللی به صورت کامل تشریح شده است.زمان و نحوه انجام بازرسی مخازن تحت فشار با توجه به سرویس آن مشخص می­‌گردد. در زیر برخی از استاندارد­های بازرسی در زمان ساخت و بهره‌برداری که مورد استفاده قرار می‌­گیرد، آمده است.

استاندارد ملی ایران به شماره ۱۸۱۳۲ که به تازگی در کشور تهیه و تدوین شده است معیار بسیار خوبی جهت بازرسی حین ساخت مخازن تحت فشار و دیگ های بخار می‌باشد. این استاندارد به تنهایی نمی‌تواند پوشش دهنده کلیه الزامات بازرسی مخازن تحت فشار و دیگ بخار باشد. استفاده از استاندارد تخصصی این تجهیزات به کمک این استاندارد می‌تواند تکمیل کننده کلیه ایستگاه‌های بازرسی برای ساخت مخازن تحت فشار و دیگ بخار باشد.

حال سوال اینجاست که با توجه به وجود استاندارد تخصصی این تجهیزات چه لزومی بر استفاده از استاندارد ISIRI 18132 می باشد؟

به عنوان مثال استاندارد ASME sec VIII که در زیر به آن اشاره شده است و جهت ساخت مخازن تحت فشار از آن استفاده می‌شود، فاقد استاندارد ملی ایران می باشد. ترجمه و تدوین این استاندارد به دلیل حجم زیاد آن بسیار مشکل می‌باشد. از این رو می‌توان با استفاده از استاندارد ISIRI 18132 که به صورت ملی در دسترس می باشد و استاندارد ASME sec VIII مخازن تحت فشار رو بازرسی کرد و برای این تجهیزات نشان استاندارد گرفت.این موضوع در خصوص سایر ظروف تحت فشار که استاندارد ملی تخصصی برای آنها وجود ندارد نیز کاربرد دارد.

هدف از تدوین این استاندارد، تعیین الزامات اجرایی برای تولید دیگها و مخازن تحت فشار می باشد.دامنه کاربرد این استاندارد در ارتباط با هندسه اجزای تحت فشار مخزن، شامل موارد زیر می‌شود:

1. برای اتصالات جوشی، اولین درز جوش محیطی برای اتصالات انتهایی مخزن
2. برای اتصالات پیچی، اولین اتصال رزوه ای دنده ای
3. برای اتصالات فلنجی، اولین سطح فلنج در اتصالات پیچ و مهره ای
4. برای اتصالات و رابط های موقت، اولین سطح آب بند
5. لوازم ایمنی در صورت لزوم

از این استاندارد به صورت گسترده در ساخت مخازن تحت فشار در کشورمان استفاده می­‌شود.استاندارد ASME sec VIII در سه بخش (Division) تهیه شده است :

• Sec VIII div. 1 : for up to 3000 psi
• Sec VIII div. 2 : for up to 10000 psi
• Sec VIII div. 3 : for upper than 10000 psi (high pressure vessel)

استاندارد ASME sec VIII div. 1  شامل ۳ زیر مجموعه (Subsection)  و ۲ ضمیمه (Appendix) می باشد.

ضمیمه‌های ضروری (Mandatory) با شماره و ضمیمه‌های غیر ضروری (Non mandatory) با حروف الفبا طبقه‌بندی شده‌اند.

Subsection A : شامل بخش UG است که کلیه شرایط لازم و اجرایی برای همه مخازن تحت فشار را دارا می باشد.

Subsection B : این زیر مجموعه شامل روش‌های مختلف ساخت مخازن تحت فشار است شامل جوشکاری UW ، لحیم کاری UB و فرجینگ UF می‌شود.

• UW : Welding
• UF : Forged
• UB : Brazed

Subsection C : این زیر مجموعه دارای کلیه شرایط لازم و اجرایی برای مواد در کلاسهای مختلف در حین ساخت مخازن تحت فشار می باشد. شامل ULT, ULW, UHT, UCD, UCL, UCI, UHA, UNF, UCS است.

• UCS : بخش مربوط به فولادهای کربنی و کم آلیاژ
• UNF : بخش مربوط متریال‌های غیر آهنی ( مثا آلومینیوم ، مس و تیتانیوم )
• UHA : بخش مربوط به فولاد دارای آلیاژ بالا ( استنلس استیل )
• UCI : بخش مربوط به متریال‌های ریخته گری (مثل چدن)
• UCL : بخش مربوط به متریال‌هایی که بوسیله متریالی دیگر با جنس متفاوت لایه گذاری یا پوشش داده شده است. ( مثل فولاد کربن استیل که یک سطح آن با متریال استنلس استیل پوشش داده شده است تا آن را در مقابل خوردگی مقاوم کند.)
• UCD : بخش مربوط به متریال‌های ریخته گری انعطاف پذیر و نرم ( مثل چدن خاکستری)
• UHT : بخش مربوط به فولادهایی که کیفیت آنها بوسیله عملیات حرارتی ارتقاء یافته است.
• ULW : بخش مربوط به مخازن چند لایه است.
• ULT : بخش مربوط به متریال‌هایی که استفاده از آنها برای شرایط دما پایین (زیر صفر) مناسب است.

از این استاندارد جهت طراحی و ساخت مخازن تحت فشار در پروژه‌­های خاص و حساسیت بالاتر مورد استفاده قرار می­‌گیرد.

یکی از مهمترین استانداردهای بازرسی ادواری مخازن تحت فشار در صنایع نفت و گاز می­‌باشد که درباره بازرسی تحت سرویس و نگهداری و جایگزینی مخازن، نکات فنی را ارائه می­‌دهد.

این استاندارد، روش­‌های توصیه شده‌ای (Recommended Practice) است که با ارائه اطلاعاتی به بازرسان مخازن تحت فشار، استاندارد API 510 را تکمیل می­‌کند. این استاندارد بازرسی ادواری مخازن تحت فشار، فرایند­های برنامه‌­ریزی بازرسی، زمان­‌بندی دوره بازرسی، روش­‌های آزمون، روش­‌های تعمیر و نگهداری در API 510 می­‌باشد.

در این استاندارد بازرسی ادواری مخازن تحت فشار دوره بازرسی به صورت کامل تشریح شده است.

استاندارد ملی ایران به شماره ISIRI 841 به تشریح بازرسی حین ساخت مخازن گاز مایع و همچنین بازرسی ادواری مخازن گاز مایع پرداخته است.

بازرسی حین ساخت و ادواری مخازن کرایوژنیک (مادون سرد) مطابق استاندارد­های فوق انجام می­‌پذیرد.