Home|بازرسی جرثقیل|بازرسی جرثقیل موبایل

بازرسی جرثقیل موبایل

موبایل کرین (Mobile Crane) یا جرثقیل موبایل، جرثقیلی است که “به وسیله کابل فولادی و یا جک های هیدرولیکی قدرتمند کنترل می شود. این نوع از جرثقیل به وسیله ی خودرویی که با زنجیر (Crawlers) و یا با لاستیک های بادی (Rubber-Tired Carriers) حرکت می کند بر روی کامیون (خودروی کِشنده) نصب می شود.”

بازرسی جرثقیل موبایل

جرثقیل موبایل را می توان به دو بخش اصلی تقسیم نمود بخش اول: تراک یا کشنده و بخش دوم: هیدرولیک جرثقیل .
وظیفه اصلی بخش اول جابه جایی و حمل جرثقیل است اما در بعضی موارد تراک یا کامیون حامل جرثقیل بیش از یک حمل کننده است که در بخش های بعدی توضیحات بیشتری را خواهید یافت.
قسمت دوم یا هیدرولیک جرثقیل یک سازه پیچیده است که تلفیقی از چندین مکانیزم است تا در مجموع بتواند ما را به هدف کاربری نزدیک کند؛ از مکانیزم های بکاربرده شده در جرثقیل می توان از ادوات هیدرولیکی مکانیکی ،سازه های فلزی ،مدارات الکترونیکی انواع مکانیزم های انتقال نیرو و حرکت سیستم های مبدل و ذخیره انرژی و… را نام برد.

بوم جرثقیل چیست و چه کاربردی دارد ؟

از اجزای تشکیل دهنده جرثقیل ها بوم آنها می باشد این بوم از آلیاژهای فولاد مستحکم با ۶/ تا ۱/۲ کربن  ساخته شده است میزان کربن موجود در استحکام و کیفیت آن تاثیر گذار است هر چه کربن بیشتر باشد، بوم جرثقیل از کیفیت بالاتری برخوردار می باشد وظیفه بوم در جرثقیل ها  انتقال و جابه جایی بارهای سنگین می باشد .کاربرد بوم جرثقیل :

  • استفاده در صنعت کشتیرانی برای حمل قطعات سنگین
  • استفاده در پروژه های ساختمان سازی و برج سازی برای بلندکردن و انتقال مواد ساختمانی چون لیفتراک و کامیون
  • انتقال و جابه جایی واگن ها و قطارها

یازده نوع متداول جرثقیل موبایل عبارتند از:

  1. جرثقیل پشت کامیونی بوم تلسکوپی Commercial Truck-Mounted Crane – Telescoping Boom
  2. جرثقیل پشت کامیونی بوم خشک Commercial Truck-Mounted Crane – Non-telescoping Boom
  3. جرثقیل خزشی بوم خشک Crawler Crane
  4. جرثقیل خزشی بوم تلسکوپی Crawler Crane – Telescoping Boom
  5. جرثقیل لوکوموتیو locomotive Crane
  6. جرثقیل موبایل دو کابین بوم تلسکوپی Wheel-Mounted Crane – Telescoping Boom (Multiple Control Stations)
  7. جرثقیل موبایل دو کابین بوم خشک Wheel-Mounted Crane (Multiple Control Stations)
  8. جرثقیل موبایل تک کابین بوم خشک Wheel-Mounted Crane(Single Control Station)
  9. جرثقیل موبایل تک کابین متحرک بوم تلسکوپی Wheel-Mounted Crane – Telescoping Boom(Single Control Station, Rotating)
  10. جرثقیل موبایل تک کابین بوم تلسکوپی با کابین ثابت Wheel-Mounted Crane – Telescoping Boom (Single Control Station, Fixed)
  11. جرثقیل موبایل بوم مفصلی articulating boom

تفاوت جرثقیل بوم خشک و بوم تلسکوپی چیست ؟

تفاوت جرثقیل بوم خشک و بوم تلسکوپی مکانیزم نوع بوم خشک است مثلا ترمز و کنترل دشوار بوم پیچیده تر از نوع تلسکوپی است اما جدول بار بوم خشک به دلیل ثابت بودن ساده تر است و نکته آخر نیز قدرت بالای جرثقیل بوم تلسکوپی نسبت به جرثقیل بوم خشک  بیشتراست ناگفته نماند که هزینه نگهداری و تعمیرات جرثقیل بوم خشک کمتر از نوع بوم تلسکوپی است

کاربرد جرثقیل موبایل

جرثقیل های سیار از جمله تجهیزات بسیار مفید برای پروژه های سنگین صنعتی یا ساختمانی هستند. جرثقیل های سیار برای انواع عملیات بالابر در انواع صنایع استفاده می شود. جرثقیل های سیار را می توان برای هر چیزی که نیاز به بلند کردن، حمل و نقل و یا قرار دادن مواد سنگین دارد، استفاده کرد. برخی از زمینه هایی که معمولاً به خدمات جرثقیل های سیار اجاره ای یا خریداری شده نیاز دارند عبارتند از:

اصول اولیه کار با جرثقیل های متحرک

انواع بازرسی جرثقیل موبایل

از آنجایی که جرثقیل‌ها نقش پر رنگی در کارگاه‌های ساخت امروزی دارند، مراحل بازرسی جرثقیل موبایل باید شامل یک بررسی همه جانبه از کلیه فاکتورهای مؤثر بر عملکرد ایمن جرثقیل موبایل و اثرات کارکرد آن بر سایر جرثقیل‌های کارگاهی باشد.

پیش بازرسی (pre-inspection)

بررسی عملکرد جرثقیل قبل از شروع مراحل بازرسی، و یا آگاهی از اینکه جرثقیل در چه شرایطی مورد استفاده قرار گرفته (pre-inspection) و مورد استفاده قرار خواهد گرفت، به راحتی می‌تواند بخش‌های مشکل دار جرثقیل را برای بازرس مشخص‌تر سازد.

قبل از شروع مراحل بازرسی جرثقیل موبایل، برخی از اطلاعات کلی در خصوص مهارت‌های اپراتور جرثقیل و همچنین گواهی‌های مربوط به جرثقیل باید جمع آوری شوند.  این مدارک عبارتند از:

  • گواهی مهارت اپراتور جرثقیل موبایل – اپراتور جرثقیل را در هنگام کار با جرثقیل تحت نظر قرار دهید. در صورت امکان، از وی سئوالاتی در مورد ظرفیت باربرداری و محدودیت‌های موجود جرثقیل بپرسید.
  • سوابق جرثقیل – دفترچه (logbook) جرثقیل را بخواهید و از در دسترس بودن دستورالعمل کارکرد و جدول بار جرثقیل اطمینان حاصل نمایید.

بازرسی جرثقیل موبایل بر اساس دوره زمانی به دو بخش تقسیم می شود:

  1. بازرسی جرثقیل موبایل به صورت مکرر (روزانه یا ماهیانه)
  2. بازرسی جرثقیل موبایل به صورت ادواری (با فواصل حداکثر دوازده ماهه)
بازرسی جرثقیل موبایل

بازرسی مکرر (روزانه یا ماهیانه)

  1. بازرسی مکرر جرثقیل موبایل معمولاً در ابتدای هر شیفت کاری باید انجام شود. قطعات حیاتی در عملکرد ایمن جرثقیل و قطعاتی که وضعیتشان ممکن است روز به روز تغییر کند (قطعات فرسایشی) باید روزانه بازدید شوند و حتی المقدور در هنگام کارکرد جرثقیل نیز از آن ها بازرسی به عمل آید. برای تضمین ایمنی جرثقیل موبایل، بازرسی مکرر باید در ابتدای هر شیفت کاری انجام شود. بازرسی مکرر شامل (و نه محدود به) موارد ذیل است:
  2. کلیه قطعات متحرک دستگاه را از لحاظ دارا بودن حفاظ ایمنی مناسب بررسی نمایید. برداشته شدن حفاظ در قسمت های متحرک جرثقیل ممکن است نشانه این باشد که تعمیرکار هنوز در حال کار روی آن قسمت می باشد.
  3. تجهیزات مکانیکی مورد استفاده برای عملیات باربرداری،‌ پایین آوردن بار و چرخش بوم را به صورت چشمی برای پیدا کردن هرگونه خرابی بررسی نمایید.
  4. تمامی سیم بکسل ها اعم از سیم بکسل های ثابت و متحرک،‌ قرقره ها، درام ها و سایر متعلقات را بازرسی نمایید. به یاد داشته باشید که در صورت مشاهده هرگونه تغییر شکل و یا ترک در هوک،‌ باید سریعاً آن را تعویض نمایید.
  5. حرکت آزادانه تمامی اتصالات گردنده (Swivels) را بررسی نمایید.
  6. بوم و جیب را از لحاظ مستقیم بودن و عاری بودن از هرگونه نشانه ای از صدمه فیزیکی از قبیل ترک، خمیدگی و دفرمگی جوش به صورت چشمی بررسی نمایید. قسمت تحتانی قطعات و براکت های متصل به سیم بکسل و قرقره ها را از لحاظ خوردگی بررسی نمایید. به هرگونه ترک و پوسته پوسته شدن رنگ بسیار حساس باشید،‌ این ها نشانه ای از خستگی فلز هستند که نهایتاً منجر به شکست قطعه خواهند شد. در بوم های شبکه ای، همه قطعات باید راست و مستقیم و عاری از هرگونه خمیدگی باشند،‌ هرگونه خمیدگی و تاشدگی باعث خواهد شد تا تکیه گاه سیم بکسل در آن ناحیه به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش یافته، فشار بر اتصالات دیگر افزایش یافته و  نهایتاً باعث تغییر شکل آن ها خواهد شد.
  7. این هشدارها برای بوم هایی که از لوله ساخته شده اند بسیار حیاتی و حائز اهمیت است چرا که در این گونه بوم ها تمامی لوله ها باید عاری از هرگونه تورفتگی و تغییر شکلی باشند. اگر تغییر شکلی در هریک از این اجزاء مشاهده نمودید هرگز سعی در صاف کردن آن به وسیله حرارت دادن و چکش کاری نداشته باشید. این قطعات صدمه خورده بایستی مطابق دستورات و تأییدات سازنده بریده و تعویض شوند.
  8. باد تایرهای جرثقیل را چک کرده و ظاهر تایر را نیز از لحاظ نداشتن بریدگی، پارگی و شکست بررسی نمایید.
  9. جرثقیل را به صورت چشمی برای نداشتن هرگونه نشتی هوا و روغن هیدرولیک بررسی نمایید.
  10. از روغنکاری صحیح تمامی قطعات متحرک جرثقیل اطمینان حاصل نمایید. مخزن سوخت، مخزن روانکارها، مخزن مایعات خنک کننده و روغن هیدرولیک باید تا سطح مناسبی پر باشند.
  11. تجهیز جرثقیل به کپسول آتش خاموش کن پرشده و آماده به کار را چک کرده و اطمینان حاصل نمایید که اپراتور جرثقیل به روش کار با آن به خوبی آگاه است.
  12. تمامی مکانیزم های متحرک جرثقیل از قبیل: قرقره ها، درام ها، ترمزها، مکانیزم های قفل شونده، هوک، بوم،‌ جیب، براکت غلطک های هوک، اجزای پایه اصلی، سوئیچ محدود کننده فشار،‌ تجهیزات ایمنی،‌ سیلندرهای هیدرولیک و چراغ ها را بررسی نمایید.
  13. اتصالات جوشی صفحه گردان جرثقیل موبایل را از لحاظ عاری بودن از هرگونه ترک در جوش،‌ پیچ های شل شده و یا افتاده به دقت بررسی نمایید. شل شدن هریک از پیچ ها نشانی از کشیدگی پیچ در اثر بار مضاعف وارده به آن ها می باشد.
  14. وقتی پایه اصلی را بازرسی می کنید اطمینان حاصل نمایید که هیچیک از میله ها (شفت ها) و سیلندرها کج نشده باشند. عدم وجود ترک در جوش ها را بررسی نمایید. شفت ها و سیلندرها را در حال حرکت بازبینی نمایید تا مطمئن شوید که حرکت باز و بسته شدن را به نرمی انجام داده و به درستی زیر بار قرار می گیرند.
  15. تمامی ترمزها و کلاچ های جرثقیل موبایل را از لحاظ تنظیم بودن و عملکرد صحیح بررسی نمایید.
  16. همیشه تجهیزات ایمنی از قبیل قفل بالابر بوم، سیستم جلوگیری از برخورد هوک به قرقره (ATB) و سیستم نشان دهنده میزان گشتاور وارده به سیستم  (LMI) را از لحاظ کارکرد صحیح و کالیبره بودن بررسی نمایید.
  17. وقتی که موتور جرثقیل روشن است تمامی گیج ها و نشانگرهای دستگاه جرثقیل موبایل را از لحاظ عملکرد صحیح و خوانا بودن بررسی نمایید. تمامی اهرم های کنترلی را به ترتیب فعال نمایید و عملکرد صحیح آن ها را چک نمایید.
  18. تمامی شیشه های شکسته که دید اپراتور جرثقیل موبایل را محدود می کند باید تعویض شوند.

بازرسی ادواری (با فواصل حداکثر دوازده ماهه)

  1. هدف بازرسی دوره ای جرثقیل موبایل تشخیص نیاز دستگاه به تعمیرات دوره ای و تعویض قطعات (در صورت لزوم) برای تضمین عملکرد ایمن دستگاه و قبل از ایجاد حادثه می باشد. این بازرسی های دوره ای همچنین شامل (و نه محدود به) کلیه موارد بازرسی مکرر و روزانه می باشد. مستندات مربوط به بازرسی های دوره ای برای قطعات حساس و کلیدی جرثقیل موبایل مانند ترمزها، هوک و سیم بکسل  بایستی ثبت و ضبط شده و به صورت ماهیانه مورد بررسی قرار گیرند. این مستندات باید شامل تاریخ بازرسی، امضای بازرس و شماره سریال و مشخصات جرثقیل موبایل بوده و همیشه در دسترس باشند، برای این منظور از فرم های مخصوص تهیه شده توسط کارخانه سازنده استفاده نمایید.
  2. ساختار کلی جرثقیل را از لحاظ عاری بودن از صدمات فیزیکی به ساختار جرثقیل موبایل بررسی نمایید. هرگونه تغییر شکل و ترک در شاسی، پایه اصلی و متعلقات را به دقت بازرسی کنید.
  3. تمامی اتصالات جوشی را برای نداشتن هرگونه ترک بررسی نمایید. کلیه قطعات متصل به قرقره ها و تکیه گاه های سیم بکسل را از لحاظ پوسته پوسته نشدن رنگ،‌نداشتن خمیدگی، تو رفتگی، خراش و خوردگی به صورت چشمی بررسی کنید. بوم های هیدرولیکی را برای نداشتن خمیدگی، متمایل شدن به طرفین و سستی بررسی نمایید.
  4. قسمت هایی از بوم که تحت بار قرار می گیرند را برای عدم وجود قطعات خمیده، ترک خورده و ساییده شده بررسی نمایید. تست های غیر مخرب برای پیدا کردن ترک های ریز بایستی حداقل سالی یک بار توسط شرکت های ذیضلاح انجام شود و گزارش آن در سوابق جرثقیل نگهداری شود.
  5. سایش بیش از حد و ترک خوردگی درام ها و قرقره ها را بازرسی نمایید.
  6. سایش، ترک و پیچیدگی در قطعاتی از قبیل: پین ها، یاتاقان ها، شفت ها، دنده ها، غلطک ها، قطعات قفل شونده، براکت غلطک های هوک، قطعات جدا شدنی از پایه اصلی و جوش ها را به دقت بررسی نمایید.
  7. سایش بیش از حد در قطعات سیستم ترمز و کلاچ، واشرها، شیطانک ها و چرخ دنده ها را بررسی نمایید.
  8. کلیه نشانگر های جرثقیل از قبیل نشانگر زاویه و بار بوم را برای عملکرد صحیح و کالیبراسیون معتبر بررسی نمایید.
  9. از عملکرد صحیح واحد های تولید نیرو برای جرثقیل موبایل اطمینان حاصل نمایید.
  10. سایش بیش از اندازه در چرخ دنده/چرخ زنجیر اصلی موتور را بررسی نمایید.
  11. از عملکرد صحیح و بی نقص سیستم ترمز،‌ فرمان و تجهیزات قفل شونده مطمئن شوید.
  12. از ایمن قرار گرفتن وزنه تعادل جرثقیل اطمینان حاصل نمایید.
  13. تمامی پلاک های شناسایی جرثقیل موبایل نصب شده روی قسمت های مختلف دستگاه بایستی به صورت دائمی به دستگاه نصب شده باشند.
  14. تمامی شیلنگ های هیدرولیک و نیوماتیک، اتصالات مربوطه و تیوب ها را بازرسی نمایید. فرسودگی هریک از این تجهیزات باید باعث ایجاد این سئوال در ذهن بازرس شود که آیا استفاده بیشتر از این قطعات موجب نقض قوانین ایمنی خواهد شد یا خیر. در صورت ایجاد هریک از شرایط ذیل، قطعه مورد نظر باید تعویض گردد:
    • هرگونه نشانه ای از نشتی روغن هیدرولیک و هوا از سطح شیلنگ ها و یا از محلی که شیلنگ به سرشیلنگی یا کوپلینگ متصل می گردد.
    • هرگونه دفرمگی غیرعادی (بادکردگی) سطح خارجی شیلنگ های هیدرولیک.
    • هرگونه نشتی ای که با سفت کردن نرمال اتصال برطرف نشود.
    • هرگونه نشانه ای از سایش که می تواند ظرفیت تحمل فشار شیلنگ را کاهش دهد. منشاء سایش شیلنگ باید به سرعت برطرف شود.

فواصل بازرسی ادواری جرثقیل موبایل

به خاطر گستره کاربری این نوع جرثقیل، تعیین فواصل بازرسی ادواری متناسب با شرایط کاری هر جرثقیل موبایل توسط سازنده تقریباً غیرممکن است. فواصل بازرسی ادواری جرثقیل مندرج در دفترچه راهنمای دستگاه، بیانگر حداقل میزان بازرسی مورد نیاز در شرایط کارکرد نرمال جرثقیل است. در صورت کارکرد جرثقیل در شرایط سخت و یا ساعات کاری طولانی‌تر، بازرسی فنی دستگاه در فواصل زمانی کوتاه‌تر مورد نیاز خواهد بود.

بازرسی ادواری جرثقیل موبایل نه تنها به عنوان هشداری برای شروع مراحل تعمیرات و نگهداری جرثقیل مویایل به شمار می‌آید، بلکه تأییدیه بازرس فنی جرثقیل، نشانی از اثربخشی تعمیرات و نگهداری قبلی است. چرا که اگر این تعمیرات انجام نمی‌شد، حوادثی نیز ممکن بود به وقوع بپیوندد. در ایران حداکثر فواصل زمانی تست و بازرسی جرثقیل موبایل یک سال پیش بینی و در نظر گرفته شده است.

انجمن مهندسین مکانیک آمریکا ASME در استاندارد شماره B30.5  و همچنین مجموعه OSHA بازرسی جرثقیل مویابل را به دو دسته ادواری و مکرر تقسیم می‌کنند. انجام بازرسی‌های ادواری و مکرر متضمن عملکرد ایمن و به دور از حادثه جرثقیل خواهد بود.

بازرسی سیم بکسل از الزامات روند بازرسی روزانه، ماهیانه و ادواری هر جرثقیل است. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص انواع صدمات وارده به سیم بکسل، روش تشخیص و بازرسی سیم بکسل و همچنین آشنایی با ساختمان سیم بکسل و انواع آن روی دکمه روبرو کلیک کنید.

بازرسی سیم بکسل

برای دریافت مشاوره در خصوص بازرسی انواع جرثقیل و تجهیزات بالابری، صدور گواهینامه سلامت و دوره‌های بازرسی جرثقیل با کارشناسان شرکت بازرسی آستا تماس بگیرید.

۰ ۰ ۰ ۷ ۹ ۱ ۹ ۴ ۱ ۲ ۰

برپایی جرثقیل موبایل

در بررسی اولیه از عملکرد جرثقیل، بایستی پایداری جرثقیل، موانع فیزیکی موجود برای حرکت جرثقیل و همچنین فاصله آن با خطوط برق را به همراه موارد ذیل بررسی نماییم:

  • تراز بودن: آیا اپراتور جرثقیل،‌ دستگاه را در موقعیتی تراز کرده است که حرکات و دوران های ایمن جرثقیل را تضمین نماید؟
  • جک های تعادلی: آیا جک های تعادلی (در جایی که نیاز است) به صورت صحیح  و بر طبق توصیه های سازنده بر روی زمین قرارگرفته اند؟
  • پایداری: پایداری بار به معنای رابطه وزن بار،‌ زاویه بوم و شعاع بوم تا گرانیگاه بار می باشد. همچنین پایداری، شرایطی از باربرداری است که اثر نیروی لحظه ای بار برای واژگونی جرثقیل، کمتر از میزان نیروی مقاوم جرثقیل در مقابل آن باشد.
  • یکپارچگی ساختاری: شاسی جرثقیل، زنجیر خزشی، جک های تعادلی، قطعات بوم و کلیه قطعات دیگر جرثقیل،‌ همگی به عنوان جزئی از اجزای مجموعه باربرداری شناخته می شوند. علاوه برآن کلیه سیم بکسل ها و قرقره های مربوطه در میزان باربرداری تأثیر بسزایی داشته و جزئی از ساختار یکپارچه جرثقیل شناخته می شوند.

خطرات و حوادث جرثقیل موبایل

تعداد زیادی جرثقیل موبایل (متحرک) در اقصی نقاط ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد. جرثقیل‌ها به همان اندازه که تجهیزاتی مفید و پر کاربرد هستند، در صورت بهره‌برداری ناصحیح و غیرایمن، به همان اندازه می‌توانند خطرناک بوده و موجب بروز حوادث جبران ناپذیر گردند. بسیاری از این حوادث به دلیل برنامه‌ریزی نامناسب در بهره‌برداری از جرثقیل رخ می‌دهند.

حوادث جرثقیل موبایل

مهمترین عواملی که موجب بروز حوادث جرثقیل موبایل می‌شوند عبارتند از:

  • استفاده از جرثقیل در محیط هایی با خاک نرم یا زیرسازی نامناسب زیر جک های تعادلی
  • عدم توجه به جدول بار جرثقیل (load Chart)
  • نادیده گرفتن تجهیزات ایمنی کمک اپراتوری یا دستکاری آنها و یا عدم چک کردن عملکرد صحیح‌شان
  • برخورد بوم با خطوط برق یا سایر تجهیزات متحرک در محل بهره‌برداری
  • عدم چک و بازرسی روزانه و پیش از شیفت جرثقیل توسط اپراتور
  • عدم بازرسی استاندارد جرثقیل به صورت ادواری توسط شرکت بازرسی معتبر

خطرات مربوط به برق

همانطور که از نام جرثقیل موبایل پیداست، برای جابجایی بین پروژه های مختلف طراحی شده است. پس احتمال نزدیکی بیش از حد جرثقیل موبایل به سیم های برق زیادتر از سایر انواع جرثقیل است. هر خط برق با توجه به ولتاژ و سایر مشخصات برق عبوری،‌حریمی ایمن دارد که هیج دستگاهی (اعم از جرثقیل موبایل) نباید وارد حریم آن شود. از این رو آگاهی اپراتور جرثقیل موبایل و پرسنل بهره‌بردار نسبت به خطر بالقوه اتصال دکل جرثقیل موبایل به کابل‌ های برق می تواند نقش مهمی در افزایش ضریب ایمنی باربرداری داشته باشد.

انجام عملیات باربرداری در نزدیکی خطوط برق فشار قوی، یکی از پرمخاطره ترین چالش های اپراتورهای جرثقیل می باشد. الزامات OSHA بیانگر محدودیت سه متری برای نزدیک شدن جرثقیل به خطوط برق است. جرثقیل ها نبایستی برای جابجا کردن بار زیر خطوط برق استفاده شوند. همچنین،‌کارکرد جرثقیل زیر خطوط برق که برق آنها قطع شده است نیز توصیه نمی شود مگر اینکه قبل از شروع به کار مراحل ذیل طی شده باشند:

  • برق خطوط توسط شرکت برق (یا کمپانی صاحب خطوط برق) قطع شده باشد.
  • عمل قطع برق به درستی انجام گرفته باشد و به کمک علائم هشداردهنده،‌ به صورت چشمی نیز قابل کنترل باشد.
  • محل کاری جرثقیل به وسیله علائم هشداردهنده در خصوص فاصله مجاز با خطوط برق (قطع شده) علامت گذاری شده باشد.
  • نماینده شرکت برق (یا کمپانی صاحب خطوط برق) در محل سایت حضور داشته باشد تا از صحت کلیه عملیات مربوط به قطع برق اطمینان حاصل نماید.

در صورت برخورد بوم جرثقیل موبایل با خطوط برق چه کنیم؟

اگر به هر علتی بوم جرثقیل موبایل با خطوط برق برخورد کرد، تمام زمین زیر جرثقیل، برق دار خواهد شد. اگر این اتفاق افتاد آیا کسی که در آن محوطه باشد دچار برق گرفتگی خواهد شد؟ پاسخ این است: تا زمانی که تکان نخورده است؛خیر، دچار برق گرفتگی نمی شود.

ابتدا خونسردی خود را حفظ کرده و سر جای خود بایستید تا دیگران بوم جرثقیل را از سیم برق جدا کنند. توجه داشته باشید که پس از برخورد بوم جرثقیل با سیم برق،‌ جرثقیل هیچ حرکت دیگری در هیچ جهتی نخواد کرد. اگر فرد دیگری برای نجات شما در محل نبود، پاهای خود را دقیقاً مشابه آنچه در فیلم مشاهده می کنید چسبیده به هم و چسبیده به زمین نگهداشته و به آهستگی حرکت کرده و حداقل ۱۰ متر از جرثقیل دور شوید.

باربرداری با جرثقیل موبایل

هر چقدر پیچیدگی باربرداری بیشتر شود، امکان بروز حوادث بیشتر خواهد بود. هنگامی که شکل بار پیچیده است و یا به صورت خاص انجام می‌شود بایستی روش باربرداری ایمن از پیش مشخص گردد. مشخص کردن روش باربرداری قبل از انجام عملیات و در نظر گرفتن ریسک‌های موجود را تهیه لیفتینگ پلن (Lifting Plan) می‌نامیم. برای مطالعه بیشتر در خصوص نحوه تهیه برنامه باربرداری، مطلب “لیفتینگ پلن چیست؟” را از سایت ما مطالعه فرمایید.

نمونه هایی از باربرداری‌های با ریسک بالاتر عبارتند از:

  • نصب سازه‌های پیش ساخته
  • باربرداری مرکب با استفاده از چند جرثقیل (Tandom Lifting)
  • باربرداری بسکت حمل نفر
  • نصب تیرهای پل‌ها
  • کار در نزدیکی خطوط انتقال برق
  • باربرداری مخازن تحت فشار بزرگ
  • جابجایی بارهای حجیم
  • جرثقیل‌های مورد استفاده در سکوهای شناور
  • نصب و یا دمونتاژ تاورکرین
  • باربرداری‌های خیلی سنگین
  • باربرداری در لبه گودهای عمیق
  • باربرداری در زمین‌های سست و ناپایدار
بازرسی جرثقیل

روال بازرسی جرثقیل

در صورت نیاز به بازرسی جرثقیل و صدور گواهینامه سلامت مشخصات فنی دستگاه، تعداد و محل بازرسی را به شرکت بازرسی آستا اعلام کنید. سپس از طرف آستا پیش فاکتور دریافت می‌کنید.‌ موافقت کارفرما در خصوص پیش فاکتور بایستی به صورت کتبی یا شفاهی به شرکت اعلام شود. پس از اعلام موافقت و پرداخت پیش فاکتور (بر اساس الزامات INSO-ISO-IEC 17020)، در سریع ترین زمان ممکن بازرس متخصص به پروژه اعزام شده و کار بازرسی و کلیه تست های مورد نیاز انجام خواهد شد.

اگر دستگاه‌ مورد بازرسی بر اساس استاندارد مربوطه هیچ عدم انطباقی نداشت، گواهینامه سلامت جرثقیل را دریافت خواهد کرد. در غیر این صورت گزارش عدم انطباق تصویری با شرح تمام جزییات (طبق نمونه) برای کارفرما ارسال می شود. برای رفع عدم انطباقات دو ماه فرصت در نظر گرفته شده است. در صورت وجود عدم انطباق، بازرسی دوم آستا همیشه رایگان است.

روال بازرسی جرثقیل و دریافت گواهی سلامت

مراحل بازرسی جرثقیل

نمونه گواهی سلامت بازرسی جرثقیل

نمونه گزارش عدم انطباق

ایمنی جرثقیل موبایل

همان طوری که پیش‌تر اشاره شد،‌ برای تضمین عملکرد ایمن جرثقیل‌ها، این دستگاه‌ها با دقت بسیار زیاد طراحی، تست و ساخته شده‌اند. اگر که تحت شرایط مناسب مورد استفاده قرار بگیرند،‌ شرایط ایمن و قابل اعتمادی را برای باربرداری مهیا می‌نمایند. شرایط ویژه جرثقیل‌ها از لحاظ جابجایی بارهای سنگین در ارتفاعات بالا، احتمال وقوع حوادث فاجعه بار را به شدت افزایش می‌دهد. اگر دستورات ایمنی مربوط به این دستگاه‌ها و رعایت قدم به قدم همه مراحل بازرسی جرثقیل موبایل مورد توجه قرار نگیرند، این حوادث هر لحظه می تواند به وقوع بپیوندند.

پیشگیری از وقوع این گونه حوادث، به وسیله برنامه‌ریزی عملیات باربرداری (لیفتینگ پلن) میسر خواهد شد. مسئول عملیات باربرداری باید آگاهی کاملی از کلیه مراحل کار داشته و کلیه خطرات احتمالی را نیز پیش بینی نماید. برنامه ایمنی بایستی برای هر عملیات باربرداری تهیه شده و به اطلاع کلیه عوامل مربوطه نیز رسیده باشد.

در مورد لیفتینگ پلن (Lifting Plan) بیشتر بخوانید

برای اطمینان از موقعیت مکانی صحیح جرثقیل و رعایت تمامی موارد ایمنی، انجام بازرسی میدانی از جرثقیل و محوطه کاری آن قبل از شروع عملیات باربرداری در هر شیفت ضروری است. فقط پرسنل آموزش دیده و متخصص مجاز به راه اندازی و کار با جرثقیل هستند. بازرسی ادواری جرثقیل الزامی است. در طی این بازرسی‌ها می‌توان خطرات احتمالی را تشخیص داد و به موقع از وقوع آن‌ها جلوگیری نمود. بدون انجام بازرسی ادواری جرثقیل و نگهداری پیشگیرانه تجهیزات مربوطه، عملکرد ایمن و به دور از خطر جرثقیل ناممکن به نظر می‌رسد.

به واسطه بازرسی فنی کلیه تجهیزات جرثقیل، می‌توان نقاط خطر ساز را پیش بینی کرده و تجهیزاتی که در آینده نزدیک دچار نقص و خرابی خواهند شد را به موقع تعمیر یا تعویض نمود. هرگونه نقصان در برنامه بازرسی ادواری ممکن است به خرابی جدی‌تر و آسیب به سایر قطعات منجر شده و علاوه بر افزایش خطرات استفاده از جرثقیل، هزینه‌های تعمیرات را نیز به صورت تصاعدی بالا ببرد.

راهنمای ایمنی جرثقیل موبایل

جرثقیل موبایل (Mobile Crane) به جهت مزایای متعددی که دارد، از جمله تجهیزات پرکاربرد در صنعت لیفتینگ به شمار می‌رود. در این سند ارزشمند که توسط سازمان ملی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در پاییز سال ۱۳۹۰ منتشر شده است،‌ کلیه اصول و قواعد استفاده ایمن از جرثقیل موبایل که مورد نیاز اپراتورها، ریگرها و پرسنل محترم HSE  می‌باشد گردآوری شده است.

کتابچه حاضر ترجمه ای از دستورالعمل ایمنی کار با جرثقیل موبایل که از تألیفات انجمن سازندگان ماشین آلات ساختمانی می باشد. مطالعه دقیق و انجام دستورات این کتابچه کمک خواهد کرد حوادث ناگواری که همه ساله باعث خسارات عظیم جانی مالی می شوند کمتر اتفاق افتند. پس از مطالعه کتابچه خواهیم دید بیشتر دستورهای ایمنی اشاره شده به سادگی و با تکیه بر مبانی ابتدایی کار و عقل سلیم قابل فهم و پیش بینی می باشند. با وجود این در کارگاهها به ندرت به مواردی برمی خوریم که همه نکات ایمنی رعایت شده باشد، علت چیست؟

از کتابچه حاضر می توان و باید در موارد متعددی استفاده نمود. آموزش و آزمایش رانندگان جرثقیل موبایل و آشنا نمودن مدیران اجرائی با مفاهیم ایمنی و خطرات بالقوه مهمترین و همچنین تاکید بر بازرسی جرثقیل موبایل از اهداف ترجمه و تهیه این کتابچه بوده اند. چنانچه سازندگان دستگاه ها و بهره برداران نیز به نحوی موظف به استفاده و رعایت موارد ایمنی گردند در مجموع زمینه بهتر و مناسب تری برای حفظ و استفاده از سرمایه های انسانی و مالی کشور فراهم خواهد گردید.

مطالعه راهنمای ایمنی جرثقیل موبایل
دانلود فایل pdf ایمنی جرثقیل موبایل

جدول بار جرثقیل چیست؟

جدول بار مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها و الزامات برای کارکرد ایمن جرثقیل و ظرفیت های مجاز باربرداری بوم در شرایط مختلف کاری می باشد. هر جرثقیل جدول بار مخصوص به خود را دارد. استفاده صحیح از جدول بار نقش بسیار مهمی در ایمنی عملیات باربرداری ایفا می‌کند. اپراتور جرثقیل بایستی طی دروه‌های آموزشی، دانش و تجربه استفاده از جدول بار جرثقیل را کسب کرده باشد.

در خصوص جدول بار دو نکته بسیار حائز اهمیت است:

  • در دسترس بودن جدول بار – اپراتور جرثقیل بایستی جدول بار مربوط به جرثقیل مورد استفاده خود را همیشه در دسترس داشته باشد و با توجه به اطلاعات موجود در آن اقدام به باربرداری نماید.
  • استفاده صحیح از جدول بار – اپراتور جرثقیل باید با روش استفاده از جدول بار کاملاً آشنایی داشته باشد و بتواند به راحتی از جدول بار برای وزن های مختلف در عملیات باربرداری استفاده نماید.

در حین عملیات بازرسی جرثقیل، وجود جدول بار در کابین راننده و همچنین تسلط اپراتور به نحوه استفاده از آن نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.

آشنایی با جدول بار جرثقیل و نحوه خواندن آن
جدول بار جرثقیل

روش تعیین وزن بار

برای استفاده از جدول بار جرثقیل، اپراتور بایستی تخمین نسبتاً دقیقی از وزن بار داشته باشد. تعیین وزن بار پیش از عملیات باربرداری یکی از مهمترین عوامل پیشگیری از بروز حادثه در عملیات جابجایی بار است.

تعیین وزن بار

برای بدست آوردن وزن بار از روش‌های زیر استفاده می‌شود:

  • مشاهده وزن بار که روی جعبه یا خود بار توسط سازنده نوشته شده است. در این روش حتما توجه داشته باشید که وزن نوشته شده، وزن خالص بار است یا بار به همراه تجهیزات و متعلقات.
  • مراجعه به اسناد و برگه های بار، که توسط سازنده ارائه می شود جهت بدست آوردن وزن بار.
  • تعیین وزن با کمک باسکول ( زمانی که بار روی کفی تریلی یا کامیون است).
  • بدست آوردن وزن بار بصورت تخمینی با استفاده از جداول وزنی مواد. در این روش با استفاده از جداول وزنی مواد، وزن مخصوص یا همان چگالی مواد را بدست آورده و آنرا در حجم بار ضرب می کنیم تا وزن بار بدست آید.

همه انواع جرثقیل طبق استاندارد ASME و بر اساس دستورالعمل ایمنی وزارت کار بایستی هر ۶ ماه یک‌بار بازرسی شده و گواهینامه سلامت جرثقیل را دریافت نمایند. شرکت بازرسی آستا تمامی مدارک و مجوزهای مورد نیاز را از مراجع ذیصلاح (سازمان استاندارد، مرکز تایید صلاحیت شرکت‌های بازرسی و وزارت کار) دریافت نموده است. ما با پرسنل متخصص خود در سراسر ایران، آمادگی خود را برای انجام امور بازرسی جرثقیل اعلام می‌داریم.

برای دریافت مشاوره در خصوص بازرسی انواع جرثقیل و تجهیزات بالابری، صدور گواهینامه سلامت و دوره‌های بازرسی جرثقیل با کارشناسان شرکت بازرسی آستا تماس بگیرید.

۷۰۰۰ ۴۹۱۹ ۰۲۱

ثبت نام دوره های بازرسی جرثقیل

برای مطالعه و آشنایی بیشتر با دوره های مربوطه (آموزش بازرسی انواع جرثقیل ،آموزش ایمنی ،اپراتوری و بازرسی جرثقیل سقفی و دروازه ای، آموزش ریگری (کمک اپراتور جرثقیل) ،آموزش ایمنی ، اپراتوری و بازرسی جرثقیل برجی ( تاورکرین)، آموزش ایمنی ، اپراتوری و بازرسی جرثقیل موبایل) کلیک کنید.

برای ثبت نام در هر کدام از دوره ها به لینک زیر بروید.

آشنایی با دوره ها
ثبت نام در دوره ها